حامد قرائتی - دانشجوی دکتری شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

مراقد منتسبان به اهل بیت علیه السلام از جمله نهادهای موثر اجتماعی و فرهنگی می باشد. که نه تنها در متون واموزه های دینی بلکه در تمامی سرزمین های اسلامی نیز مورد توصیه و احترام هستند. صرفنظر از قداست دینی واجتماعی این مشاهده برخی از کارکردهای این اماکن چندان مورد توجه قرار نگرفته است. چه اینکه در سیر مطالعات و پژوهش هایی که در موضوع امام زادگان صورت گرفته است، اهمیت سلسله نسب، زندگی نامه، حیات سیاسی و فکری و حتی قدمت شناسی مشاهد و مراقد ایشان، بسیاری ازمحققان را از پرداختن به نقش آفرینی اجتماعی و فرهنگی مراقد امام زادگان به عنوان نهادها و نمادهای فرهنگی بازداشته است. موضوعی که نیازمند بررسی های اجتماعی و تاریخی جامع تری با محوریت عناصر اجتماعی و فرهنگی می باشد. در این تحقیق با تکیه بر منابعی چون تاریخ اجتماعی، مردم شناسی تاریخ جغرافی، تاریخ معاصر و سایرمنابع تاریخی و با رویکرد توصیفی تحلیلی نقش آستان مقدس حضرت محمد هلال ابن علی علیه السلام در توسعه و ترویج فرهنگ دینی در ابعاد ملی و بین المللی مورد بررسی قرار گرفته و چنین نتیجه گرفته شده است که این آستان علاوه بر صیانت از فرهنگ دینی و ملی وثبت آن به عنوان میراث مادی و معنوی منطقه، نقش موثری در معرفی و شناسان فرهنگ دینی و مذهبی مردمان این سرزمین به محققان و مستشرقان داشته است.

حضرت محمد هلال ابن علی علیه السلام، امام زادگان، آران و بیدگل، فرهنگ دینی