مجید یاسوری - استاد گروه جغرافیا دانشگاه گیلان
فاطمه مومنی طارمسری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گیلان

زیارتگاه های مذهبی نقش مهمی در اقتصاد و عاملی برای توسعه ی خدمات و رفع نیازهای مربوط به این مناطق است در حال حاضر گردشگری مذهبی یکی از راه های تنوع بخشی و راه حلی برای مشکلات اقتصادی بخصوص در نواحی روستایی تلقی می گردد. جاذبه های مذهبی زیارتگاه ها و مکان های مقدس هر ساله تعداد زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب می کنند. این امر خود فواید اقتصادی زیادی را در جامعه ی پذیرای گردشگران مذهبی دارد. به همین منظور توجه به این بخش و مطالعه ی آن به خصوص در کشور ما که دارای ویژگی های بی شماری در این زمینه می باشد امری ضروری به نظر می رسد. در این میان مرقد مطهر سید جلال الدین اشرف به دلیل داشتن موقعیت خاص خود دارای ظرفیت های بالا از نظر جذب گردشگران مذهبی است. نزدیکی روستاهای زیادی همچون کشل، استخر بیجار، ایشلیکی، امشل، چهارده، نیاکو، کورکاو...، به این مرقد باعث شده تا جوامع روستایی اطراف از امتیاز عرضه ی محصولات دامی، باغی، زراعی و صنایع دستی خود به گردشگران مذهبی شهر بهره مند شوند و این مسئله تاثیرات زیادی را در اقتصاد روستاها برجای گذاشته است. تحقیقات میدانی در بازارهای که بیشترین حضور روستائیان احساس می شد آغاز گردید وپرسشنامه ای بین 147 فروشنده در این بازارها تکمیل گردید. بررسی ها نشان داد که بیش از 50 درصد از خریدارا این بازارها را گردشگرانی تشکیلی می دهند که از سایر نقاط و به قصد زیارت به آستانه آمده اند و نزدیک به 50 درصد از محصولات عرضه شده در ای بازارها محصولات خود روستائیان است. یافته ها نشان می دهد که حرم مطهر سید جلال الدین اشرف در اقتصاد روستاهای اطراف تاثیر مثبت داشته، به طوری که نزدیک به نیمی از درآمد خانوارهای روستایی که در این شهر به فعالیت مشغول بوده اند، از فروش محصولات در بازارهای وابسته به گردشگری مذهبی آستانه حاصل می شود.

گردشگری مذهبی، اقتصاد روستایی، حرم مطهر سید جلال الدین اشرف بازار محلی آستانه