مهیار معتقد - متخصص مغز و اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا همدان

سکته مغزی سومین علت شایع مرگ و شایعترین اختلال نورولوژیک ناتوان کننده است. بروز آن با افزایش سن افزایش می یابد و دو سوم تمام موارد آن در افراد بالای 65 سال رخ می دهد، در مردان شایعتر از زنان است.تعریف: سکته مغزی ناشی از اختلال جریان خون ( با مکانیسم ایسکمی یا خونریزی ) است که به صورت مجموعه ای از علائم ناشی از گرفتاری فوکال سیستم اعصاب مرکزی به مدت حداقل 24 ساعت تظاهر می یابد.تشخیص: با شرح حال، معاینه بالینی و روش های تصویر برداری است. انواع سکته مغزی: سکته های مغزی در دو دسته عمده ایسکمیک و هموراژیک تقسیم بندی می شوند. سکته های ایسکمیک خود در دو گروه اصلی ترومبوتیک و آمبولیک طبقه بندی می شوند. علائم بالینی: طیف گسترده ای از علائم بر حسب ناحیه درگیر عروق مغزی شامل همی پارزی، اختلالات همی سنسوری، نقایص میدان بینایی ( همونیموس همی آنوپی )، انحراف صورت، دو بینی، آتاکسی، نقایص حسی – حرکتی متقاطع، فلج اعصاب کرانیال و ... ممکن است رخ دهد. عوامل خطر ساز : آترو اسکلروز: شایعترین علت زمینه ای سکته مغزی است. عوامل ایجاد آترو اسکلروز عبارتند ازهیپرتانسیون، دیابت، اختلال متابولیسم چربی ( کلسترول و تری گلیسرید )، مصرف سیگار. داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری، انواع اختلالات التهابی و اختلالات قلبی و عروقی، اختلالات خونی، دیسکسیون شریانی ( کاروتید یا ورتبرال )، سوء مصرف داروها و برخی اختلالات ساختاری عروق مغز ( نظیر مویا مویا یا دیس پلازی فیبروماسکولار ) از دیگر علل زمینه ساز سکته های مغزی هستند. درمان: داروهای ضد پلاکت، داروهای ضد انعقادی و داروهای ترومبولیتیک و روش های مداخله ای اولیه و ثانویه شامل ترومبوکتومی، اندآرترکتومی کاروتید و آنژیوپلاستی و استنت گذاری شریانهای کاروتید یا ورتبرال. پیش آگاهی: بیش از 80 % بیماران حداقل یک ماه و بیش از یک سوم بیماران حداقل 10 سال زنده می مانند. حدود 15 % بیماران احتیاج به مراقبت و حمایت دائم خواهد داشت.