محمدحسین خوشنویسان - رئیس مرکز همکاری سازمان بهداشت جهانی در آموزش و پژوهش سلامت دهان، رئیس مرکز تحقیقات دندانپزشکی پیشگیری، پژوهشکده علوم دندانپزشکی، دانشیار و مدیر گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. تهران، ایران

در حال حاضر، خدمات سلامت دهان بطور یکنواخت در دسترس عموم مردم نبوده و بیشترین صدمه متوجه اقشار آسیب پذیر جامعه است. علاوه بر شیوع بالای بیماریهای دهان، وجود رابطه بین بیماریهای دهان و بیماریهای سیستمیک بخوبی مورد تایید قرار گرفته است. در این شرایط، جهت ایجاد دسترسی گسترده به خدمات پیشگیرانه و مراقبت های با کیفیت سلامت دهان چه دیدگاه عمیقی برای تامین نیازهای مردم در تمام دوران زندگی مورد نیاز می باشد. برای پاسخ به این سوال، اول بایستی وضعیت سلامت دهان و سپس سیستم ارائه خدمات سلامت دهان در ایران را مورد بررسی قرار داد. ارزیابی توانمندی ها، محدودیت ها ومشکلات پیش روی این سیستم میتواند گویای چگونگی امکان ارائه خدمات سلامت دهان به گروه های آسیب پذیر باشد.روش اجرااین مطالعه در دو فاز انجام شد. ابتدا بررسی منابع موجود به منظور آگاهی از وضعیت سلامت دهان و سپس سیستم ارائه خدمات سلامت دهان مورد بررسی قرار گرفت. در فاز دوم، مطالعه به صورت کیفی ادامه یافت و نظر کارشناسان و خبرگان در خصوص خدمات مورد نیاز گروه های آسیب پذید جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته هابر اساس گزارش دو پیمایش کشوری اخیر، پوسیدگی دندان و بیماری های لثه در کودکان از شیوع بالایی برخوردار بوده ونیازهای درمان نشده در بین نسل جوان و سالمندان، بخصوص افرادی که در مناطق دور افتاده زندگی می کنند بیشتر است. از دیگر سو، کارشناسان شرکت کننده در این مطالعه معتقدند که کمبود ضوابط و قوانینی که به روشنی کلیه ابعاد حوزه دندانپزشکی را تعریف نماید، عاملی است که موجب ابهام و تاخیر در ارتقاء شاخصهای سلامت دهان در جوامع ما، بخصوص گروه های آسیب پذیر بوده است.نتیجه گیری تدوین قوانین مرتبط با ابعاد مختلف حوزه دندانپزشکی برای تحقق اهداف ارتقاء سلامت دهان در ایران ضروری است. در این صورت کلیه گروه های جمعیتی میتوانند از خدمات پیشگیری-درمانی لازم در تمام سالهای زندگی خود بهره مند گردند.

وضعیت سلامت دهان، سیستم ارائه خدمات، گروه های آسیب پذیر، افراد محروم