منیژه حقیقی نسب - دانشیار مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
طاهره نبی زاده - دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت دانشگاه الزهرا ، تهران، ایران

 تردیدی نیست که ایجاد برند سبز یکی از مزیت های رقابتی قدرتمند در بازارهای رقابتی محصولات کشاورزی دنیا است و دستیابی به آن، به برنامه ریزی دقیق در سازوکارهای تولید محصول ارگانیک زعفران و ایجاد تفکر مثبت سبز در مدیران عالی شرکت های صادرکننده زعفران و توجه به سطح آگاهی عموم مردم از مباحث سبز نیاز دارد. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و ازنظر روش انجام پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی- تحلیلی است. همچنین، جهت بررسی این موضوع، پرسشنامه استاندارد تنظیم شد و در میان شرکت های صادرکننده زعفران که در سه استان خراسان شمالی، جنوبی و رضوی واقع شده بودند توزیع گردید و با جمع آوری 149 پرسشنامه قابل تحلیل، با نرم افزار پی ال اس و روش معادلات ساختاری تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داده است که با گنجاندن رویکرد سبز شامل تفکر سبز مدیران عالی، سطح استانداردهای محیطی، سطح آگاهی عموم از مباحث سبز بودن و توجه به ارگانیک بودن محصول در تنظیم استراتژی بازاریابی صادرات زعفران می توان به ایجاد و بهره برداری از مزیت ویژه تصویر برند سبز دست یافت. نتایج این پژوهش می تواند برای فعالین عرصه صادرات زعفران، خطوط راهنمایی جهت تنظیم بهتر استراتژی های بازاریابی صادرات زعفران همچون سرمایه گذاری بر تولید ارگانیک زعفران و پرورش نیروی انسانی آگاه نسبت به استانداردهای محیط زیست به همراه داشته باشد. در این میان، تنها فرهنگ سبز که یکی از ابعاد رویکرد سبز می باشد ارتباط معناداری با استراتژی بازاریابی صادراتی زعفران و سپس با ایجاد مزیت ویژه تصویر برند سبز نداشته است. نوآوری این پژوهش در به کارگیری ابعادی از رویکرد سبز است که در مدل های استراتژی بازاریابی صادرات پیشین در نظر گرفته نشده اند و نیز صنعت زعفران به عنوان یکی از محصولات بااهمیت کشاورزی در کانون توجه این پژوهش قرارگرفته است.

استراتژی بازاریابی صادرات, زعفران, رویکرد سبز, تصویر برند سبز, مزیت رقابتی ویژه