حسین صمدی بروجنی - دانشیار سازه های آبی، دانشگاه شهرکرد
پری ملکی - کارشناس ارشد سازه های آبی، دانشگاه شهرکرد
محمد جواد کتابداری - دانشیار سازه های دریایی، دانشگاه امیرکبیر
داریوش ملکی - کارشناس ارشد سازه های دریایی دانشگاه امیرکبیر

     اثر متقابل بین جریان آب و بستر فرسایش پذیر که همراه با انتقال رسوب می­باشد، باعث ایجاد شکل­های بستر می­شود. ریپل­ها کوچک­ترین شکل بستر هستند. در این تحقیق به بررسی تنش برشی بستر، بر روی شکل بستر ریپل پرداخته شده است. بدین منظور آزمایش­هایی در 4 شیب (0005/0تا 003/0) و با دبی­های (10تا 40 لیتر بر ثانیه) بر روی ریپل­های مصنوعی ساخته شده در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شهرکرد انجام شد، برای اندازه گیری تنش برشی از دستگاه سرعت سنج سه بعدی ADV استفاده شد. نتایج برای ریپل­های ساخته شده در این تحقیق نشان داد که میزان تنش برشی بستر در روی تاج ریپل­ها حداقل مقدار خود و در روی نقطه میانی وجه بالادست ریپل حداکثر مقدار خود را دارد به­طوری­که با حرکت از تاج ریپل به سمت وجه بالادست آن روند افزایشی دارد. همچنین نتایج نشان داد که میزان تنش برشی ناشی از شکل بستر 26 درصد از کل تنش برشی را شامل می­شود.

شکل بستر, ریپل, رودخانه های آبرفتی, تنش برشی بستر