ارسلان رئیسی - دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات جغرافیایی، واحد یزد، دانشگاه آزاد، یزد، ایران
سیدعلی المدرسی - دکتری ژئومورفولوژی، استادیار گروه سنجش از دور و GIS ، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

از جمله فرمهای استثنایی و تقریبا منحصربه فرد در ایران چاله های بسته و باز کم عمقی است که در اصطلاح به آن چاه نیمه گفته میشود.بحران خشک شدن چاه نیمه ها با حجمی معادل 1 / 4 میلیارد متر مکعب به عنوان بزرگترین و تنها منبع تامین آب شرب و کشاورزی منطقه سیستان و شهر زاهدان تبدیل به یک مسئله منطقه ای در استان سیستان و بلوچستان تبدیل شده است.برسی تغیرات سطح و حجم آب چاه نیمه ها به منظور حفاظت آن ها در سال های اخیر جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره ای Landsat در یک دوره 10 ساله از سال 2009 تا 2019 پردازش اولیه شدند و پس از آماده سازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، از باند مادون قرمز که مشخصا برای تمایز آب از غیر آب است استفاده شد ، مساحت چاه نیمه ها و تغییرات آن بدست آمد، نتایج گرفته شده با آمارهای منطقه ای مقایسه شده که همخوانی داشت.نتایج حاکی از آن است که مساحت سطحی چاه نیمه ها از 100 کیلومتر مربع در سال های 2010 و 2017 به 50 کیلومتر مربع در سال 2019 رسیده، یعنی نصف شده است. ورودی آب به چاه نیمه ها در سال آبی 97 و 98 تقریبا صفر شده و در عین حال برداشت آب و تبخیر سالیانه افزایش یافته است.

چاه نیمه ها، مساحت سطحی، تصاویر ماهواره ای، سیستان.