رسول شریفی خیرآبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه اردکان
مهدی حیات زاده - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه اردکان
علی فتح زاده - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه اردکان
وحید موسوی - دکترای آبخیزداری

مناطق مجاور رودخانه ها که به دلیل شرایط خاص خویش فضاهایی متناسب برای انجام فعالیت های اقتصادی و اجتماعی محسوب می شوند. همواره در معرض خطرات ناشی از وقوع سیلاب ها قرار دارند. از این رو تعیین میزان پیشروی سیلابحائز اهمیت فراوان خواهد بود. هدف از این پژوهش، تهیه نقشه پهنه بندی خطر سیل در حوزه آبخیز سراب با استفاده از منطق فازی و نرم افزار ARCGIS می باشد. برای این منظور پس از انجام مطالعات فیزوگراف، اقلیم شناسی و هیدرولوژی منطقه مورد مطالعه، نسبت به تهیه نقشه های کاربردی اقدام گردید. سپس برای هریک از لایه ها توابع عضویت تعیین شده (فرایند استانداردسازی) و ارزش لایه ها در بازه صفر و یک قرار گرفت. برای این کار ابتدا رابطه هر یک از پارامترها با سیلاب مورد بررسی قرار گرفته و سپس توابع مربوطه تعیین گردیده است. در نهایت و بعد از فازی سازی نقشه ها در نرم افزار ARCGIS، نقشه پهنه بندی خطر سیل با اعمال عملگر جمع فازی، ضرب فازی و گامای فازی با مقادیر 0/7، 0/8 و 0/9 تهیه گردیده و نقشه های پهنه بندی خطر سیل در پنج طبقه خطر بسیار کم، خطر کم، خطر متوسط، خطر زیاد و خطر بسیار زیاد تهیه شده است. با توجه به اینکه نتایج بدست آمده از گامای 0/9 به واقعیت منطقه نزدیک تر بوده، این نقشه بعنوان نقشه نهایی انتخاب گردیده است.

حوزه آبخیز سراب، پهنه بندی، خطر سیل، منطق فازی، ARCGIS