مهدی بهارشاهی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازههای آبی، دانشگاه بیرجند
مهدی دستورانی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند

سد گتوند در فاصله 380 کیلومتری از مصب رودخانه کارون و 12 کیلومتری شهرستان گتوند، آخرین سد بر روی اینرودخانه می باشد. هدف از ساخت این پروژه بزرگ عمرانی بر روی رودخانه کارون، تولید انرژی برقآبی، کنترلسیلاب های فصلی کارون و آب خروجی از سدهای بالادست و تنظیم آب موردنیاز جهت مصارف کشاورزی دشتخوزستان و... است؛ که قرارگیری سازند نمکی گچساران در دریاچه پشت سد گتوند و بحث شور شدن آب کارون وتخریب زمین های کشاورزی پایین دست سد، باعث بروز بحث های بسیار زیاد علمی گردیده است. تماس آب با سازندگچساران، کیفیت آب رودخانه و مخزن را تحت تاثیر قرار داده است؛ از پیامدهای این کاهش کیفیت آب، شوری رودخانهکارون و تخریب زمین های کشاورزی دشت خوزستان در پایین دست سد و افزایش ویژگی های خورندگی و رسوب گذاریآب برای صنایع و خطوط انتقال آب است. این تحقیق به بررسی مطالعات صورت گرفته بر روی سد گتوند، از اهدافپیش بینی شده سازندگان سد تا واقعیت محض پرداخته است. نتایج مطالعات مختلف نشان دهنده تاثیر واضح ساختگاه ودریاچه سد گتوند بر کیفیت آب کارون در پایین دست آن می باشد که بزرگترین و مهمترین دستاوردش امروز شور کردنرودخانه کارون و دشت خوزستان است.

رودخانه کارون، سازند نمکی گچساران، سد گتوند، کیفیت آب