مجتبی شریعتی - عضو هیات علمی و استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

دموکراسی، امروزه به یکی از مطالبات عمومی مردم خاورمیانه بدل شده است. دولت های این منطقه نیز ادعای آن را دارند که در این مسیر گام بر می دارند. این وضعیت به گونه ای است که حتی دیکتاتورترین رژیم های خاورمیانه نیز از دموکراسی سخن می گویند. دولت های خارجی نیز برنامه های مختلفی را با عنوان دموکراسی سازی در منطقه به اجراگذاشته اند. با این وجود پیشرفت چشمگیری در گسترش دموکراسی در خاورمیانه مشاهده نمی گردد. بر این اساس، در این مقاله به این سوال اصلی پاسخ داده می شود که، مهم ترین چالش ها و موانع گسترش دموکراسی در منطقه خاورمیانه کدامند . در پاسخ به این پرسش، به روش اسنادی و تحلیلی- توصیفی و در چارچوب نظریه سازه انگاری، که نظریه ای جامع در تحلیل رویدادهای خاورمیانه می باشد، مقوله دموکراسی و ابعاد آن تبیین می شود. سپس موضوع مهم امکان و امتناع دموکراسی اسلامی بررسی شده و در ادامه نیز چالش ها و موانع گسترش دموکراسی در خاورمیانه شناسایی و تبیین می شود. در پایان نیز وضعیت کنونی دموکراسی در خاورمیانه و آینده آن بیان می گردد.

دموکراسی، خاورمیانه، سازه انگاری، چالش ها.