معصومه پورمراد - دانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک و به نژادی گیاهی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان.
محمود ملکی - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته
مریم عبدلی نسب - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته
مهدی رحیمی - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته
امین باقی زاده - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته

شوری خاک عامل اصلی محدودکننده کشاورزی، به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. عملکرد محصولات در اثر تاثیر سمیت نمک ها کاهش می یابد، از این رو شناسایی ژنوتیپها و جمعیتهای متحمل به تنش شوری که حاوی ژنهای مهم اعطا کننده تحمل به تنش شوری هستند می تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد. به منظور بررسی تحمل به تنش شوری جمعیتهای تریتیکوم بوئتیکوم ، آزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و با استفاده از 20 جمعیت گندم دیپلوئید تریتیکوم بوئیتیکوم در دو سطح صفر(شاهد) و 150 میلی مولار (تیمار شوری) صورت گرفت. صفاتی شامل طول ساقه و ریشه، وزن تر ساقه و ریشه، وزن خشک ساقه و ریشه، اندازه گیری میزان یون سدیم و پتاسیم در اندام هوایی،نسبت یون سدیم به پتاسیم و بررسی میزان کلروفیل آ و ب و کارتنوئید کل از قسمت هوایی انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اثرمتقابل شوری در جمعیت برای صفات طول ریشه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه، میزان یونهای سدیم و پتاسیم و نیز نسبت پتاسیم به سدیم در سطح 5 و 1 درصد معنی دار گردید. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها، جمعیت تریتیکوم بوئیتیکوم ده به عنوان متحمل ترین گندم دیپلوئید تریتیکوم بوئیتیکوم شناسایی شدند. لذا این جمعیت می تواند برای شناسایی ژنهای اعطا کننده تحمل به تنش شوری مفید باشد.

تنش شوری، گندم دیپلوئید، صفات مورفولوژیک، تریتیکوم بوئتیکوم