شاهین فریدوند - دانشجوی دکترا، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی
رضا امیر نیا - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
مهدی تاج بخش شیشوان - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه ، ارومیه

به منظور تعیین اثر کاربرد تیمارهای مختلف محلول پاشی بر ترکیبات موثره و کلروفیل رازیانه آزمایشی در دو سال مختلف در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کامل تصادفی در سه تکرار بر روی اکوتیپ های رازیانه شامل ارومیه، همدان، یزد، شیراز و یک رقم خارجی بنام قاضیان تپ ترکیه صورت گرفت. تیمارها در سه مرحله رویشی، قبل از گلدهی و موقع گلدهی اعمال شد. نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیک و فیزیواوژیک تعداد چترک در چتر، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملمرد اسانس، درصد اسانس، کلروفیل a و b در سطح یک درصد معنی دار شدند. بیشترین میزان کلروفیل a ، درصد اسانس، تعداد چترک در چتر، وزن هزاردانه و شاخص برداشت در اکوتیپ ارومیه تحت تاثیر تیمار اوره مشاهده شد. بیشترین میزان کلروفیل b در اکوتیپ ارومیه با تیمار شاهد، عملکرد اسانس در اکوتیپ شیراز با کود مرغی و بیشترین عملکرد دانه در اکوتیپ همدان با کود اوره بدست آمد. توده ارومیه در اکثر صفات مورد مطالعه دارای بیشترین میزان بوده و قابل رقابت با اکوتیپ های دیگر می باشد.

کودمرغی، کود اوره، کلروفیل، اسانس، رازیانه