فرحناز معتمدی سده - پژوهشکده کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، کرج، ایران
بهاره صالحی - دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران
ایرج خلیلی - موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی

در این مطالعه یکی از سوش های ویروس انفولانزای مرغی که در ایران جداسازی شده بر روی رده سلولی پایدار MDCK تکثیر یافته، سپس عیار ویروسی با استفاده از روشEID50 تعیین شد که حدود 108.7 در هر میلی لیتر بدست آمد. جهت غیرفعال سازی ویروس از سیستم پرتو دهنده گاما شرکت MDS Nordion موجود در پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای استفاده شد. نمونه های ویروسی با دزهای مختلف پرتو گاما تیمار و تیتر ویروسی در هر نمونه بعد از پرتوتابی به روش EID50 محاسبه گردید. سپس منحنی دز/پایندگی ترسیم شده، ارزش D10 و دز بهینه حاصل از پرتو گاما برای غیر فعال سازی این ویروس با حفظ خاصیت آنتی ژنسیته، به ترتیب 3.4 و 30 کیلوگری تعیین گردید. پس از تایید آزمون بی ضرری ویروس غیرفعال شده طی چهار پاساژ کور در تخم مرغ جنین دار، از این استوک ویروسی غیرفعال شده برای فرمولاسیون واکسن با روغن مونتاناید استفاده گردید و در موش های Balb/c به صورت تزریقی زیرپوستی استفاده گردید. تیتراسیون آنتی بادی خنثی کننده با استفاده از آزمون ممانعت از هماگلوتیناسیون در سرم حیوانات واکسینه شده اندازه گیری شد و مقایسه میانگین تیتر آنتی بادی در سه گروه موشی افزایش معنی داری در گروه واکسینه شده با واکسن پرتوتابی شده نسبت به گروه واکسن فرمالینه و گروه کنترل منفی نشان داد.

ویروس انفولانزای طیور، پرتوتابی گاما، تیتر آنتی بادی، آزمون ممانعت از هماگلوتیناسیون