هادی معصومی - دانشکده مهندسی و علوم کامپیوتر، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
فریدون شمس علیئی - دانشکده مهندسی و علوم کامپیوتر، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
بهار فراهانی - پژوهشکده فضای مجازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

فراهم کردن زمینه باز کردن و انتشار داده های بخش عمومی از بستر دولت الکترونیک، در قالب مجموعه های داده باز امری است که طی چند سال اخیر توسطدولت ها در سراسر جهان دنبال می شود. این مجموعه های داده باز، در صورت برخورداری از تعامل پذیری داده ای مطلوب، قابلیتی را خواهند داشت که با سایر منابع داده ای تلفیق شده و جهت ایجاد ارزش جدید مورد استفاده قرار گیرند. با این حال در وضعیت کنونی، اکثر دولت ها به صورت محدود برخی مجموعه داده ها را در سطح پایینی از کیفیت و تعامل پذیری داده ای منتشر می کنند. در این مقاله، با استفاده از یک رویکرد مبتنی بر هستان شناسی، روشی پیشنهاد شده است که به سازمان های دولتی کمک می کند تا بتوانند طی گام های مشخص، داده های غیرحساس و قابل عمومی سازی را شناسایی و در شکل سرویس های داده ای خوش تعریف منتشر کنند. در این راستا یک بستر داده دولتی باز شامل یک درگاه (www.iranopendata.ir) جهت انتشار سرویس های داده ای و یک سامانه مدیریت داده (www.ogdms.iranopendata.ir) به منظور تسهیل و مدیریت فعالیت های مرتبط توسعه داده شده است. در نهایت طی یک مطالعه موردی بر روی شهرداری تهران، روش پیشنهادی به طور کامل پیاده سازی شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که به کارگیری روش پیشنهادی منجر به ایجاد مجموعه داده های با کیفیت و با سطح قابل قبولی از تعامل پذیری می گردد. بهره گیری از یک رویه مبتنی بر هستان شناسی و پیاده سازی آن بر روی یک بستر داده دولتی باز از جمله نقاط قوت روش پیشنهادی نسبت به روش های پیشین است که منجر به انسجام در استخراج، توصیف و انتشار سرویس های داده ای می شود.

دولت الکترونیک، سرویس داده ای الکترونیکی، تعامل پذیری داده ای، داده باز، انتشار داده های دولتی، هستان شناسی