زهرا احمدی پور - استاد جغرافیایی سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران
محسن عزیززاده طسوج - دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

ژئوپلیتیک در سیر تاریخی خود با قدرت، رقابت، جنگ بهم پیوند بوده است. ژئوپلیتیک سنتی به عنوان ابزاری در دست سیاستمداران و در جهت کسب قدرت ؛متهم به جنگ افروزی بود. به نظر می رسد ساختارهای نظام بین الملل که تسخیر فضا را از مسیر جنگ دنبال میکردند با رویکردی جدید و با تمرکز بر مولفه های انسانی که پیش از این قربانی جنگ بود به فضای صلح می اندیشد . ژوپلیتیک مدرن با هدف ایجاد تغییر ایدئولوژی رایج در ساختار قدرت را به نقد می کشد و تفاوت میان ارزش ها و اهداف مقبول و حقیقت روشهای عملی و رفتاری نهادهای قدرت را برملا می سازد. در چنین حالتی این امکان به دست می آید که آگاهی نقادانه بوجود آمده را در جهت تغییر و تحول و رسیدن به شرایط بهتر به کار برد و در مقابل نظرها و ایدههای حقیقت نمای سیاستمداران که به دنبال ایجاد فضای مطلوب خود هستند، واکنشی هوشیارانه و حساب شده از خود نشان داد. در این پژوهش با رویکردی تاریخی مختصات و شناسه های ژئوپلیتیک صلح مورد واکاوی قرار خواهد گرفت و این تغییر ایجاد شده در مسیر حرکت ژیوپلیتیک از جنگ به صلح مورد ارزیابی واقع خواهد شد. نتایج این پژوهش حاکی از ان است که ژئوپلیتیک مدرن در پیوند با منافع جهانی بشر و با طرح شاخص های انسانی با ظهور دیدگاههایی مانند ژئوپلیتیک محیط زیست، ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک مقاومت، ضد ژئوپلیتیک و... مواجه شده است. در این راستا، ژئوپلیتیک صلح به شکل اختصاصی به دنبال تحقق اهدافی چون: ایجاد تغییر در ماموریت ها، ساختارها و کارکردهای نهادهای بین المللی، افزایش روندهای منطقه گرایی، غالب ساختن گفتمان صلح و عدالت جهانی، حقوق بشر جهانی، مبارزه جهانی با تروریسم و ...بوده و پیشنهاد می کند ترتیبات فضایی قدرت جهانی حول این مفاهیم شکل گیرد. این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و به لحاظ ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی تحلیلی میباشد. روش گرد آوری اطلاعات کتابخانه ای است.

ژئوپلیتیک، صلح، ژئوپلیتیک صلح، قدرت، رقابت