حجه الاسلام سیدعباس موسویان - پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم
مجتبی کریمی - بانک مرکزی ج.ا.ا

در شرایط کنونی اقتصاد کشور طراحی و بکارگیری ابزارهای مالی جدید امری ضروری است. در بین این ابزارهای مالی اسلامی جدید، صکوک اجاره (اوراق اجاره) از محبوبیت و امتیازات ویژهای برخوردار است. در زمینه کاربردی نمودن اوراق اجاره باید اذعان کرد که گرچه موضوع اوراق اجاره توسط کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در اوایل سال 1386 مورد بررسی قرار گرفته و ضوابط آن نیز در بهمن ماه همان سال به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار رسیده، لکن این ابزار مالی هنوز در ایران به مرحله اجرا و انتشار نرسیده است. فرایند طراحی و اجرایی شده این اوراق مستلزم طی مراحل چندگانه طراحی مالی، بررسی فقهی، حقوقی، مدیریت ریسک، حسابداری و بررسیهای مالیاتی است. در خصوصطراحی مالی و فرایند عملیاتی انتشار اوراق اجاره، نحوه انتشار چهار نوع اوراق اجاره تأمین دارایی، اوراق اجاره تأمین نقدینگی، اوراق اجاره رهنی و اوراق اجاره شرکتهای لیزینگ مورد بررسی قرار گرفته است که تمامی آنها از قابلیت انتشار در ایران برخوردارند. نتیجه به دست آمده از بررسی انواع گوناگون اوراق اجاره و قراردادهای ملحوظ در فرایند انتشار این اوراق، حاکی از آن است که از نظر فقهی قراردادهای بکار رفته در این اوراق از قبیل حقالعملکاری، بیع نقد، اجاره عملیاتی، اجاره سرمایهای و بیع سهم مشاع از دارایی اجاره داده شده، هیچ مشکلی ندارند. به علاوه، در صورت اجرایی شدن انتشار اوراق اجاره، این ابزار را میتوان مکمل مناسبی برای اوراق مشارکت طرحهای سرمایهگذاری و عمرانی تلقی نمود

اوراق اجاره، صکوک اجاره، اجاره عملیاتی، اجاره سرمایه ای