حجت حیدری بفرویی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سعید ضیایی راد - استاد، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی اصفهان

عملیات جوشکاری بر روی قطعات باعث بروز تنشهای پسماند در قطعات میشود که ممکن است در کارکرد آنها اثرات نامطلوبی نظیر ناپایداری ابعادی و کاهش استحکام را به همراه داشته باشد. در صنعت عمدتاً از روش عملیات حرارتی جهت کاهش تنشهای پسماند و بازیابی استحکام قطعات استفاده میشود. این کار علاوه بر نیاز به وقت، هزینه و زمان زیاد، آلودگی محیط زیست را نیز به همراه دارد. اما روشی که در این مقاله به آن پرداخته شدهاست، تنشزدایی قطعات به کمک ارتعاش میباشد. بدینگونه که، قطعه تحت فرکانس بحرانی خود برای مدت زمان کوتاه، تحت بار ارتعاشی قرار گرفته و در اثر تغییر شکلهای پلاستیک ایجادشده اطراف ناحیه جوش، سبب آزادسازی تنشهای پسماند میشود. از اینرو در ابتدا به بررسی معایب و محدودیتهای عملیات حرارتی پرداخته شدهاست و سپس فرایند جوشکاری به منظوریافتن تنشهای پسماند در صفحه گیردار ساده به کمک نرمافزارABAQUS شبیهسازی و درنهایت به بررسی تنشهای پسماند پس از ارتعاش قطعه در فرکانس پایین و فرکانس طبیعی خود در دامنههای مختلف، و مقایسه آنها پرداخته شدهاست. نتایج بدست آمده حاکی از کاهش 21 % تنشهای پسماند پس از ارتعاش قطعه تحت بار دینامیکی 1000 نیوتنی در فرکانس پایین 25 هرتز و کاهش 35 % در فرکانس طبیعی اول خود تحت همان بار دینامیکی است.

تنش پسماند - تنشزدایی - تحریک ارتعاشی - فرکانس طبیعی