حسین نورمحمدی - دانشجوی دکتری حقوق جزا وجرم شناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران
وحید بازوند - دانش آموخته ی مقطع کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم قضایی تهران

طی سالیان اخیر، نیروی انتظامی با انگیزه مقبول و پسندیده ی ارتقای امنیت اجتماعی، در طرحی با همین عنوان و با تاکید بر عبارت اراذل و اوباش که در ادبیات اجتماعی پلیس رایج گردیده است، مبادرت به دستگیری و تشهیر (دورگردانی) افرادی می نماید که غالبا واجد سه ویژگی شامل سوابق کیفری جرایم به اصطلاح خشن، خالکوبی های نامتعارف و آثار ناشی از جسم برنده بر بدن می باشند. این در حالی است که عمده این افراد در بررسی تطبیقی با علوم جرم شناسی وروانشناسی درزمره ی مجرمین مزمن و مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی می باشند، که دورگردانی آنان نه تنها اقدام موثری در بازسازگاری اجتماعی و یا مهار آنان ارزیابی نمی شود، بلکه مطابق با نظریه برچسب زنی در جرم شناسی، طی فرایندی پیچیده شامل الصاق برچسب اراذل و اوباش توسط پلیس به آنان، ساخت و پرداخت هویت جدید توسط جامعه و در نهایت پذیرش وتثبیت این هویت توسط فرد دستگیر شده، در بلند مدت با چالش کلیشه خود ساخته اراذل و اوباش مواجه خواهیم شد. افزایش تعداد دستگیری شدگان طرح ارتقای امنیت اجتماعی در سالیان اخیرکه بخشی از آنان سابقه دستگیری و دورگردانی دارند، گویای صحت این تحلیل جرم شناسی است.

نیروی انتظامی، اراذل و اوباش، مجرمین مزمن، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، تشهیر و دورگردانی.