حسن درخشی - استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شوشتر، ایران،
حمیدرضا قربانی - استادیار گروه باستان شناسی دانشکده هنر دانشگاه بیرجند

قلعه سلاسل یکی از قلعه های مهم در تاریخ رویدادهای سیاسی کشور و در عین حال یکی از مراکز مهم فرهنگی – تاریخی در خطه خوزستان و بویژه در حوزه تمدنی رودخانه کارون بوده است. این قلعه که دارای بخش های متعددی است در سال 1354 ه.ش به ثبت آثار ملی رسیده و در بررسیهای میان آب شوشتر، شماره (KS:1500)را به خود اختصاص داده است. پیشینه استقراری در آن با توجه به بدست آمدن شواهد دوره اشکانی طی کاوشهای باستانشناسی به آن دوره بر می گردد. این دژ همچنین در اواخر دوره ساسانی و در طی نبرد لشکر ایرانی به رهبری هرمزان با لشکر اسلام شهرت خاصی دارد. در طول دوره اسلامی نیز بویژه از قرن چهارم هجری که این قلعه توسط ابن سلاسل نامی مورد تجدید بنا واقع گردید دوباره اهمیت خود را بازیافت. در دورانهای میانه و متاخر دوره اسلامی نیز این قلعه اهمیت خود را همچنان بعنوان ارگ شهر و عمارت حکومتی، نظارت بر تاسیسات آبرسانی و راهداری همچنان دارا بود. در این مقاله علاوه بر معرفی مجموعه آثار باقی مانده از قلعه، بررسی و شواهد باستانشناختی و متون تاریخی آن نیز پرداخته شده که در نوع خود مطالعات جامعی است و در نهایت به نتیجه گیری ختم گردیده است.

قلعه سلاسل، مطالعات تاریخی، شواهد باستان شناسی، دوره های تاریخی و اسلامی