یوسف آذرخش - پژوهشگر دکترای میکروبیولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران
اوین شافعی - پژوهشگر مرکز تحقیقات بالینی توحید دانشگاه علوم پزشکی کردستان، ایران
آرزو بزرگ امید - پژوهشگر مرکزتحقیقات عفونی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، ایران.

جنگل های بلوط غرب زاگرس رو به زوال است و با توجه به اهمیت بلوط در اکوسیستم، احیای آن به شیوه پایدار رویکردی نو محسوب می شود. در این مطالعه، غربال گری باکتری های همزیست، نقش آنها بر رشد و بقای بلوط انجام گردید. 50 گرم نمونه از خاک ریزوسفری دالاهو-کرمانشاه برداشت و پس از تیمار، یک لوپ از نمونه روی محیط نوترینت آگار وISP2 کشت داده و 1 ماه در دمای 30 درجه سانتی گراد نگه داری شد. کلنی هایی با ظاهر متفاوت و اسپورزا برای مراحل بعدی و شناسایی میکروسکوپی و بیوشیمیایی مشخص شدند. پس از غربالگری با سنجش انحلال فسفات، برای جدایه های منتخب سنجش تولید جیبرلیک اسید، ایندول استیک، سیانید هیدروژن، تولید پروتئاز، تثبیت نیتروژن و ممانعت رشد پاتوژن انجام گرفت. سپس نهال ها با سوسپانسیون جدایه منتخب در حضور کنترل تیمار و بعد از 4 ماه پارامترهای رشد و بقای نهال و کنترل اندازه گیری شد. از 40 جدایه اندوفیت،14 جدایه (35%) Streptomyces، 12 جدایه (30% ) Pseudomonas، 2 جدایه Actinobacillus (5%)، 12 جدایه (30%)Bacillus بودند. براساس نتایج انحلال فسفات 4 جدایه مختلف Streptomyces sp.Q1, 2، Pseudomonas sp. Q وBacillus sp. Q انتخاب شدند. جدایه های منتخب مولد هورمون و مهار کننده رشد پاتوژن بودند. هم-تیماری Pseudomonas - Streptomyces بر پارامترهای رشد نهال معنی دار بود(.(P < 0·001 هم -تیماری جدایه های Streptomyces و Bacillus بر بقای گونه های بلوط معنی دار بود((P < 0·001 همچنین هم-تیماری Streptomyces sp.Q2 با جدایه Pseudomonas sp. Q موجب افزایش رشد معنی دار طولی، قطری و درصد وزن خشک ریشه نهال شدند .(P < 0·005) براساس مقایسه میانگین پارامترهای رشد، بلوط پاسخ معنی داری به تیمار اندوفیت از خود نشان داد. جدایه Streptomyces sp.Q1 عامل بیوکنترلی (P < 0·005) و جدایه های Pseudomonas sp. Q و Streptomyces sp. Q2 عوامل ارتقا دهنده رشد و احیای بلوط معرفی می گردند.

بلوط، Pseudomonas همزیست، Streptomyces، ارتقا دهنده رشد ، Bacillus