رضا شیرزادی - استادیار گروه روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

    توسعه ی انسانی یکی از نظریه های متاخر توسعه به شمار می رود که از دهه ی 1990 به بعد مقبولیت عام یافته است. از دید توسعه ی انسانی، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی توسعه است. توسعه ی انسانی بدون نقش موثر دولت تحقق نمی یابد زیرا پیشبرد راهبرد توسعه ی انسانی به یک دولت فعال نیاز دارد. امروزه یکی از شاخص های سنجش سطح توسعه ی کشورهای مختلف، گزارش های ملی و بین المللی توسعه ی انسانی است. قطر از زمان تاسیس در سال 1971 به کمک درآمدهای قابل ملاحظه ی حاصل از صادرات نفت و گاز و سپس با تنوع بخشیدن به فعالیت های اقتصادی، از منطقه ای محروم و بیابانی به کشوری ثروتمند و در رتبه ی کشورهای با توسعه ی انسانی خیلی بالا تبدیل شده است. در این مقاله، ابتدا به مفاهیم توسعه و توسعه ی انسانی از جمله سیر تحول مفهوم توسعه، چگونگی طرح نظریه ی توسعه ی انسانی و نحوه ی رتبه بندی کشورها به وسیله ی شاخص توسعه انسانی اشاره شده و پس از آن؛ ویژگی های عمومی، تحولات سیاسی، روندهای جاری اقتصادی، و شاخص و وضعیت توسعه ی انسانی کشور قطر بررسی می شود.

رشد اقتصادی, توسعه, توسعه ی انسانی, قطر