کوروش آصف وزیری - دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
الناز سرخیلی - دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
طوفان جعفری - دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

نحوه نگرش به بافت های فرسوده، تاثیر عمده ای در تداوم یا کند شدن روند فرسودگی، نوع مداخله مدیریت شهری، چگونگی تمایل به سرمایه گذاری، توسط سرمایه گذاران و توسعه گران، مشارکت و تداوم سکونت شهروندان و در نتیجه بر نتایج طرح ها، پروژه ها و سیاست های نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده دارد. در اقدامات انجام شده به منظور بازسازی، نوسازی، بهسازی، مرمت و بازآفرینی شهری کمتر نگرش شهروندان از دغدغه های کلیدی بافت های فرسوده و تصویر ذهنی آنها و سایر شهروندان از شرایط سکونت در این بافت ها مورد توجه قرار گرفته است. بخش عمده ای از تصمیم گیری ها، طرح ها و ضوابط نوسازی در بافت های فرسوده نتیجه استانداردهای مدنظر مدیران و برنامه ریزان شهری است براساس تعاریف و دغدغه های غیرمحلی است. این مقاله، با هدف بازتعریف مفهوم بافت فرسوده شهری در شهر تهران تلاش می کند که تصویر ذهنی شهروندان از عوامل محیطی- مکانی موثر بر فرسودگی را بررسی کند. لذا به دو سوال کلیدی می پردازد. نخست اینکه چه عواملی محیطی - مکانی و فردی در تصویر ذهنی شهروندان از بافت های فرسوده تاثیر گذار است و دوم اینکه تعریف شهروندان از بافت فرسوده در شهر تهران چیست. استراتژی پژوهش، نمونه مطالعاتی و نظرسنجی است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه با نخبگان در حوزه بافت های فرسوده و مسئولین مرتبط با نوسازی شهری در شهر تهران، و نظرسنجی از شهروندان شامل ساکنان بافت های فرسوده، مجاوران بافت های همجوار بافت های فرسوده، و سایر شهروندان است. مطابق نتایج، شهروندان بافت فرسوده را با عوامل قدمت، استحکام پایین بناها، معابر باریک، هویت تاریخی و اصالت اجتماعی، ناامنی و معضلات اجتماعی، آلودگی محیطی، و سطح درآمد پایین ساکنان تعریف می کنند.

بافت فرسوده، تصویر ذهنی، عوامل محیطی- مکانی، شهر تهران