وحید سرافرازی - دانشجوی دکتری مهندسی ماشینهای ریلی، دانشکده مهندسی راه آهن، دانشگاه علم و صنعت ایران
محمدرضا طلایی - استادیار، دانشکده مهندسی راه آهن، دانشگاه علم و صنعت ایران

حرکت ذرات شن و ماسه در طبیعت مشکلات فراوانی را برای انسان ها به وجود می آورد که یکی از این مشکلات نشست این ذرات روی سطح ریل تحت اثر پدیده ای به نام طوفان شن است. طوفان شن به معنی جابجایی مقادیر عظیمی از شن و ماسه توسط باد در مناطق خشک و بیابانی است که در آن سرعت باد قادر به بلند کردن لایه های بالایی شن و ماسه از زمین و هل دادن آن در جهت های مختلف است. طوفان شن باعث پوشیده شدن ریل ها در بستری از شن و ماسه، کاهش سرعت سیر قطارها و یا در مواردی واژگونی قطار و خروج از خط می شودکه در نهایت هزینه های گزاف تعمیرات و نگهداری خطوط در بازه های زمانی کوتاه را به همراه دارد. با توجه به تنوع مشخصات فیزیکی این ذرات در نقاط مختلف جهان، در تحقیق حاضر دانه بندی ذرات شن و ماسه در یکی از بحرانی ترین نواحی ریلی ایران (منطقه طبس در ناحیه شرق) به صورت میدانی و آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته و نمودار توزیع جرمی ذرات بر اساس استاندارد گزارش شده است. نتایج تحقیق حاضر می تواند به عنوان پیش نیاز اصلی برای تحلیل تجربی و عددی پدیده های مرتبط با طوفان شن، حرکت ذرات شن و ماسه و راهکارهای مقابله با اینگونه پدیده ها در داخل کشور مورد استفاده قرار بگیرد.

خطوط ریلی، طوفان شن، دانه بندی ذرات، تحلیل تجربی