طاهره یعقوبی - استادیارگروه پرستاری اصول و فنون و مدیریت، دانشکده پرستاری و مامایی نسیبه ساری. دانشگاه علوم پزشکی مازندران
کبری عابدیان - مربی مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی نسیبه ساری، علوم پزشکی مازندران
فریده رضایی ابهری - مربی مامایی، گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی نسیبه ساری، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
علی حسام زاده - استادیار پرستاری، گروه پرستاری، دانشکده پرستاری بهشهر، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
منیژه زکی زاده کنهاری - استادیار آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، گروه پرستاری بهداشت جامعه، دانشکده پرستاری و مامایی نسیبه ساری. دانشگاه علوم پزشکی مازندران

مقدمه: سرطان پستان شایع ترین سرطان در زنان کشور ایران است.سالانه 6 درصد به آمار مبتلایان به سرطان افزوده می شود. غربالگری وتشخیص زودرس سرطان پستان عامل بسیار مهم در درمان آن می باشد. یکی از رفتارهای پیشگیری کننده سرطان پستان انجام ماموگرافی می باشد.باتوجه به موثر بودن تشخیص زود هنگام سرطان پستان، تعداد اندکی از زنان ماموگرافی انجام می دهند. بر اساس پیام کلیدی سازمان بداشت جهانی باید آگاهی، نگرش و عملکرد زنان را در ارتباط بارفتارهای غربالگری سرطان پستان افزایش داد.اینمطالعه با هدف تعیین تغییران روند باورهای بهداشتی زنان نسبت به انجام ماموگرافی در مقایسه سال 1383 و 1398 انجام گرفت.روش کار: در این بررسی توصیفی 400 زن از بین مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی شهر ساری با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و باورهای بهداشتی آنان در مورد ماموگرافی بر اساس مدل بهداشتی چمپیون از طریق پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه داده ها در دو بازه زمانی سال 1383 و 1398 مقایسه گردید.تجزیه و تحلیل داده ها با برنامه آماری SPPS 26 انجام گردید در بازده زمانی 15 ساله ،تغییرات اماری در ارتباط با باورهای بهداشتی زنان نسبت به موانع وفواید انجام ماموگرافی بوجود امده نشان داد که است، نگرانی زنان نسبت به انجام ماموگرافی افزایش یافته P=0/002 و هم چنین اعتقاد به وقت گیر بودن انجام ماموگرافی نسبت به گذشته افرایش یافته P=0/001، نقش تقدیر الهی در ابتلا به سرطان پستان نسبت به مطالعه قبلی کاهش یافته P=0/0001 نقش چاقی در استعداد ابتلا به سرطان پستان افزایش یافته P=0/001 نقش وضعیت تاهل در استعداد ابتلا اختلاف معنی داری ، نسبت به مطالعه قبلی نشان نداد P=0/57 کاربرد در بالین: باور های بهداشتی تاثیر شگرفی در تمایل افراد به انجام رفتارهای ارتقا دهنده سلامتی دارند.تدوین برنامه های آموزشی در مورد اهمیت غربالگری سرطان پستان در کاهش هزینه درمان و ارتقا سلامتی زنان کشور اهمیت بسزایی دارد