محسن جلالی - فوق لیسانس مهندسی نفت حفاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

گلی شدن مته پدیده ای است که در عملیات حفاری به عنوان یک مشکل بزرگ شناخته می شود .میزان گلی شدن مته رنج های متفاوتی دارد، ممکن است از بسیار کم تا بسیار شدید و غیرقابل برگشت باشد و منجر به تعویض مته شود. تشخیص احتمال گلی شدن مته می تواند باعث جلوگیری از آن و یا تصحیح پارامترهای حفاری قبل از برگشت ناپذیر شدن این پدیده شود. نسبت گشتاور به وزن روی مته می تواند معیار خوبی برای تشخیص احتمال توپی شدن مته باشد. توپی شدن مته علاوه بر تاثیر مستقیم به روی ROP به طور غیرمستقیم هزینه های حفاری را بالا می برد، از این رو پیش بینی احتمال این پدیده برای صنعت بسیار حائز اهمیت است. گلی شدن علاوه بر لیتولوژی رابطه مستقیم با نوع سازند ، RPM ، WOB ، GPM ، Torque ، Mud Density دارد. یکی از مهترین عامل ها و اصلی ترین دلیل گلی شدن مته چسبندگی مته و آبدوست بودن آن می باشد که باعث میشود گل به مته بچسبد و نرخ نفوذ را پایین بیاورد و با بالا بردن گشتاور تغییری در ROP مشاهده نگردد و عملیات حفاری را با مشکل رو به رو نماید. لذا امروزه راه های زیادی باعث تغییر خاصیت مواد از آبدوستی و به آبگریزی و یا بلعکس وجود دارد.از جمله این راه ها میتوان استفاده از مواد نانو ذرات یا نانو صفحات نام برد. یکی از این مواد که خاصیت آبگریزی بسیار خوبی دارد گرافن نام دارد که استفاده آن در گل و یا در متریال مته حفاری باعث از بین رفتن مشکل گلی شدن مته حفاری و بسیاری از مشکلات دیگر میشود.

مته،گلی شدن،توپی شدن، ROP، WOB ، GPM، Torque، Mud Density