جهانفر دانشیان - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
حامد هادی - کارشناس ارشد زراعت پژوهشکده کشاورزی،پزشکی و صنعتی هسته ای
پریسا جنوبی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه تربیت معلم

منظور بررسی تاثیر آب خاک بر ویژگیهای کمی و کیفی آفتابگردان، سه آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها عبارت از عامل آبیاری (میزان آب خاک 5442 (آبیاری مطلوب)، 3061 (کم آبی متوسط)، 2381 (کم آبی شدید) متر مکعب در هکتار) و عامل رقم (10 رقم آزاد گرده افشان) بود. نتایج نشان داد که کم آبی تاثیر معنی داری بر قطر پایین و بالای ساقه، تعداد برگ، قطر طبق، قطر پوکی وسط طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشت. گیاه در شرایط آبیاری مطلوب بیشترین قطر بالا و پایین ساقه را داشت و در شرایط کم آبی سبب کاهش قابل توجهی شد. بیشترین ارتفاع گیاه و قطر طبق از آبیاری مطلوب بدست آمد و با وقوع تنش از قطر طبق به ترتیب 43 و 73 درصد کاسته شد. با افزایش شدت تنش از تعداد دانه در طبق بیشتر کاسته شد. به طوری که وقوع تنش شدید حدود 30 درصد تعداد دانه در طبق را کاهش داد. کاهش قطر طبق و افزایش پوکی سبب افزایش درصد سطح پوکی طبق شد. در شرایط کم آبی شدید وزن هزار دانه 30 درصد و عملکرد دانه 50 درصد نسبت به آبیاری کاهش یافت. کاهش قابل توجه قطر طبق و افزایش قطر پوکی سبب گردید که تعداد دانه در طبق کاهش یابد. کاهش وزن دانه نیز با وقوع تنش کاهش یافت، در نتیجه از عملکرد دانه کاسته گردید

آبیاری محدود، عملکرد دانه، قطر طبق