زهرا حقیقی چکووری - گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
رامین شعبانی - گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

شیوع چاقی در دنیای امروزی در زنان به ویژه در زمان یائسگی، بیش از مردان است. یائسگی فرآیندی بیولوژیک و غیر قابل اجتناب است؛ که تاثیر قابل ملاحظه ای بر کیفیت زندگی و ترکیب بدنی فرد دارد. هدف از این پژوهش مقایسه اثر هشت هفته تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تمرین تداومی با شدت متوسط (MICT) بر شاخص های منتخب ترکیب بدنی شامل: وزن، شاخص توده بدن و درصد چربی بدن، نسبت دو کمر به دور لگن در زنان یائسه چاق بود. 32 زن (میانگین قد73/3± 31/157 سانتی متر، سن61/2± 05/52 سال، وزن 9/4± 3/79 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 78/1± 03/32 کیلوگرم بر مترمربع( به عنوان نمونه آماری این پژوهش انتخاب شدند. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه HIIT (N=16) و MICT (N=16) تقسیم شدند. تمرین HIIT شامل20 دقیقه چرخ کارسنج با شدت 90% ضربان قلب بیشینه بود. هر دقیقه از 20 دقیقه به دو فاز تقسیم شد: فاز فعالیت و فاز بازیابی. در طول فاز فعالیت، آزمودنی ها با حداکثر سرعت 100 دور بر دقیقه یا بالاتر فعالیت کردند و در طول فاز بازیابی تا 50 دور بر دقیقه سرعت خود را کاهش دادند. تمرین MICT متشکل از 40 دقیقه چرخ کارسنج مداوم با شدت 75-60% ضربان قلب بیشینه بود و آزمودنی ها تمرین را با حفظ سرعت 60 دور بر دقیقه انجام دادند. آزمودنی ها در هر دوگروه 5 دقیقه برای گرم کردن و 5 دقیقه برای سرد کردن با شدت کم 40% (ضربان قلب بیشینه) در هر روز تمرینی چرخ کارسنج فعالیت کردند. ضربان قلب بیشینه هر پنج دقیقه در طول دوچرخه سواری ثبت شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. جهت انجام آزمون فرضیه ها از آزمون t مستقل و وابسته استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد، در مورد شاخص های وزن (P=0/005)، شاخص توده بدن(0/004=P)، درصد چربی بدن (P=0/00)، در گروه HIIT قبل و بعد از مداخله تمرینی تفاوت معنی داری وجود داشت. تمرینات MICT روی درصد چربی بدن (P=0/003) تاثیر معنی داری داشت. در کل با توجه به نتایج تحقیق، تمرینات تناوبی با شدت بالا نسبت به تمرینات تداومی با شدت متوسط تاثیر بیشتری در بهبود شاخص های ترکیب بدن زنان یائسه چاق دارند.

تمرینات تناوبی با شدت بالا، تمرینات تداومی با شدت متوسط، ترکیب بدن، یائسگی