مهسا واسعی نیک - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
لیلا زارع - استادیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

انسان از نظر روانشناسی تحت تاثیر عوامل اطراف خود قرار میگیرد و به تاثیر از آنها رفتار، خلق و خو و کارایی او تغییر می یابد. نور یکی از عوامل موثر بر انسان میباشد که میتواند او را به آرامش و یا عدم آسایش برساند. کنترل میزان نور میتواند راهی جهت کنترل و مدیریت رفتار و سلامت روان انسانها باشد. معماران در این زمینه میتوانند از طراحی بناهای مورد استفاده انسانها بهره گرفته و تمامی موارد مرتبط از جمله نور را در نظر بگیرند تا شرایط سلامت روان افراد را ایجاد نمایند. در این مقاله ابتدا مبحث نور و انواع آن بیان شده و سپس اثرات آن بر معماری و انسان بررسی شده است. هدف اصلی از بررسی اثرات نور بر انسان، بهره گیری از عامل موثر بر انسان درجهت خلق معماری همراه با آرامش و آسایش میباشد تا بتوان بخشی از سلامت روان افراد جامعه را از طریق معماری فراهم نمود. روش تحقیق بکارگرفته در این مقاله مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و با استفاده از پرسشنامه و نظرسنجی از افراد شاغل در محیط اداری انجام شده است. استنتاج بدست آمده از این پژوهش نشان میدهد که نور تاثیرات بسزایی بر انسانها میگذارد و در برخی موارد سبب بهبود مشکلات روحی اعم از افسردگی فصلی میگردد. با توجه به تاثیرات نور بر انسان و همچنین تغییرات نور در فصول و ساعات مختلف روز طراحی معماری صورت میگیرد تا بهترین فضا جهت آسایش کاربران و افزایش کارایی آنها ایجاد گردد.

نور، فضای معماری، روانشناسی