مهدی کمری بیدکرپه - گروه معماری، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، سمنان، ایران
هادی محمودی نژاد - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، سمنان، ایران
احسان محمدخانی - گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهدی شهر، سمنان، ایران

معماری در جهان اسلام یکی از بزرگترین جلوه های ظهور یک حقیقت هنری در کالبد مادی بهشمار میرود. از لحاظ تاریخی معماری اولین هنری بهشمار میآید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده، از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گیرد. معماری اسلامی به عنوان یکی از موفقترین شیوه های معماری در تاریخ معماری جهان قابل بازشناسی است. در یک نگاه جامع نگر میتوان پیوستاری ارزشمند و پویا را در بناهای اسلامی بازشناسی کرد که موجب شده تمامی آنها در قالبی واحد با عنوان معماری اسلامی در کنار یکدیگر قرار گیرند. معماری از جنس حکمت است. معماری خالق مکان قدسی در طول هزاره ها بوده و معمار سعی بر آن داشته به وسیله آن نوعی تجلی حقیقت را بر روی کره خاکی بنا نهد. امر قدسی حکایت از تجلی عوالم برتر در ساحت های نفسانی و مادی هستی است. منبع الهام امر قدسی، عالم حقیقت است که فوق ساحت روانی یا عالم نفس قرار دارد. از آنجا که معماری قدسی از ساحت معنا به وجود می آید، هنری معنوی است. هنر ایرانی که به واسطه ی حضور مفاهیم و مضامین پنهانی و مستترش، همواره از هنر سایر ملل متمایز شده، در نتیجه ی سرشت و احساس پاک و خالصانه ی هنرمندان شیفته و متعالی این مرز و بوم به منصه ی ظهور رسیده است. نگارندگان مقاله بر این باورند که اوج اعتلا و شکوفایی هنر ایرانی در ساحت مقدس هنر اسلامی متجلی گشته است. هنری که با اتکا به معنویت به مثابه ی یگانه عنصر هویت ساز بشری، موجبات گذار آدمی از دیار مادیات به علم معنویات را فراهم ساخته است. در این نوشتار سعی بر آن است به بازشناسی مفاهیم و مضامین مرتبط با معماری قدسی پرداخته شود. شایان ذکر است در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه ی تحقیق مرور متون و منابع بهره گرفته خواهد شد.

معماری قدسی، وحدت، معماری اسلامی، معماری اسلامی، کیهان شناسی