حسین شکیب خانکندی - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر(پلی تکنیک تهران)، تهران، ایران
سیدرضا حسینی پور - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر(پلی تکنیک تهران)، تهران، ایران
اسکندر کشاورزعلمداری - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر(پلی تکنیک تهران)، تهران، ایران

با توجه به افزایش روزافزون نگرانی های اقتصادی و محیط زیستی، شناسایی منابع ثانویه و استخراج فلزات از این منابع نیازمند توجه مضاعف است. علاوه بر این به صورت سنتی استخراج برخی از فلزات از طریق بازیابی آنها از منابع ثانویه و پسماندهایی مانند لجن آندی مس و پسماند بوکسیت(گل قرمز) و یا قراضه های الکترونیکی صورت می گیرد. در میانن این منابع لجن آندی مس یکی از منابع با ارزش است که حاوی مقادیر قابل توجهی از عناصر با ارزش مانند طلا و نقره و همچنین برخی از دیگر عناصر مانند سلنیوم و تلوریم است. در واقع به دلیل کمبود کانی مشخصه سلنیوم و تلوریم، لجن آندی مس به عنوان یکی از منابع اصلی استخراج این دو عنصر شناخته می شود. به دلیل پیچیدگی ترکیبات موجود در لجن آندی مس و همچنین فشار بخار بالا و دمای تصعید پایین برخی از عناصر موجود در آن، شناخت و شناسایی واکنش هایی که در اثر حرارت دهی به آن در دمای بالا صورت میگیرد از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، ابتدا عناصر و ترکیبات موجود در لجن آندی مس شناسایی و سپس با استفاده از آنالیز توزین حرارتی (TG) ، دما و نوع واکنشها، درصد کاهش وزن نمونه در هر مرحله از واکنش و نرخ تصعید عناصر و ترکیبات فرار مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از آنالیز XRF عناصر باریم، سلنیوم، گوگرد، مس و نقره بیشترین درصد وزنی لجن آندی مس را تشکیل میدهند. با استفاده از آنالیز حرارتی دو مرحله کاهش وزن تا دمای 1000 درجه سلسیوس شناسایی شد : مرحله ی اول در بازه دمایی 250 تا 530 درجه سلسیوس اتفاق می افتد و نرخ انجام واکنش در دمای 446 درجه سلسیوس به حداکثر می رسد، این مرحله از کاهش وزن مربوط به تصعید سلینوم عنصری از لجن آندی مس است. مرحله دوم واکنش در بازه دمایی 530 تا 760 درجه سلسیوس اتفاق می افتد و نرخ انجام این واکنش در دمای 630 درجه سلسیوس به حداکثر خود می رسد، این مرحله از واکنش مربوط به تجزیه حرارتی سلنید نقره می باشد.

سلنیوم، لجن آندی مس، تصعید، گوگرد، آنالیز توزین حرارتی