حسین نایب - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست آب و فاضلاب دانشکده آب و محیط زیست دانشگاه شهیدبهشتی
مریم میرابی - استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده آب و محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی تهران
همایون مطیعی - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده آب و محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی تهران

فعالیتهای صنعتی یکی از مهمترین منابع انتشار گازهای گلخانه ای در سطح جهانی میباشد. فرایند تولید، حمل و نقل، مصرف انرژی الکتریکی و فاضلاب صنایع، چهار بخش عمده در تولید گازهای گلخانه ای محسوب میشوند. جمع آوری، تصفیه و دفع فاضلابهای صنعتی به صورت چشمگیر سبب انتشار مستقیم گازهای گلخانه ای دیاکسید کربن (CO2)، متان (CH4) و اکسید نیتروژن (N2O) از فرآیندهای بیولوژیکی و همچنین انتشار غیرمستقیم از مصرف انرژی میشود. در این مطالعه علاوه بر شناسایی منابع انتشار گازهای گلخانه ای در تصفیه خانه فاضلاب صنعتی و تخمین انتشار گازهای گلخانه ای از بخش فاضلاب صنعتی در ایران، سهم تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی ایران از این انتشار تخمین زده شد. با استفاده از روش دستورالعمل محاسبه انتشار گازهای گلخانه ای IPCC و بر اساس بررسی های انجام شده در این تحقیق، در سال 2017 در کل بخش فاضلاب صنعتی از کل فاضلاب تولیدی بخش صنعت، 1305/98 هزار تن CH4 به صورت مستقیم انتشار یافته است. بر اساس مطالعات صورت گرفته، صنایع غذایی بالاخص صنایع مرتبط با فرآوری محصولات کشاورزی و باغبانی (با 48,74 درصد از انتشار کل متان) دارای بیشترین میزان تولید گازهای گلخانه ای در کشور بوده و پس از آن صنایع تولید کاغذ (با 27,46 درصد از انتشار کل متان) در رتبه دوم قرار دارند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، مهمترین راهکارهای کاهش میزان گازهای گلخانه ای در تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی شامل استحصال انرژی از گاز متان تولیدی در تصفیه خانه های بزرگ و اعمال اصلاحات لازم در فرایندهای تولید به منظور کاهش فاضلاب تولیدی میباشد.

فاضلاب صنعتی، تصفیه خانه های شهرک های صنعتی، گازهای گلخانه ای، گرمایش جهانی.