کاظم ذوقی بارانی - استادیار جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

اواخر قرن بیستم و در پاسخ به کاهش منابع محیطی و اقتصادی در جهان در حال تو سعه، بنظر می رسید اکوتوریسم به عنوان گردشگری به اقتصاد کشورها کمک می کند و باعث ایجاد تبادل بین فرهنگی و ایجاد شناخت از محیط زیست می شود. همینطور بسیاری از دولت های جهان در حال توسعه، اکوتوریسم را به عنوان ابزاری برای جذب سرمایه گذاری و منابع خارجی پذیرفته و تشویق کرده اند. ایران با داشتن تنوع زیستی غنی و اکوسیستمگسترده، بطور مشخص یکی از کشورهای مهد غرب آسیا برای این نوع گردشگری است و اکوتوریسم در حال وزن گرفتن در بخش صنعت گردشگری این کشور است. مشخص است که این روش، چند بعدی و پیچیده است که درک صحیح از آن و اخذ تصمیم درست در سیاست گذاری، منجر به رونق صنعت گردشگری و اقتصادی کشور می شود. اما تا چه مدت می شود این وضعیت را حفظ کرد آیا اکوتوریسم پایدار است هدف این مقاله بررسی این سوالات و نگاهی عمیق به اکوتوریسم در ایران است و از این طریق درک روشنی از پیچیدگی این پدیده تسهیل می شود. این مقاله همچنین به بررسی تاثیر اکوتوریسم بر اقتصاد و محیط زیست کشور می پردازد. بدین منظور، گردشگری، محیط زیست و تعامل اقتصادی با تاکید بر نحوه ارتباط این گزاره ها مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های مربوط بر اساس روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه مطالعات اسنادی حکایت از وجود چالش های سیاسی اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی است. براساس این یافته ها، در این مقاله سعی شده است تا اقدامات سیاست خلاقانه و پیشگیرانه برای کاهش نقاط ضعف مرتبط با اکوتوریسم پیشنهاد شود.

اکوتوریسم، ایران، گردشگری، محیط زیست، تعامل اقتصادی