امین امیریان فارسانی - دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی و مدرس دانشگاه

یکی از پیچیده ترین مسایل در شهرهای جهان، نرخ بالای جرم و افزایش ناهنجاری های اجتماعی درآنهاست. بروز انواع جرم و ناهنجاری باعث ایجاد حس ناامنی و تحمیل مشکلات مالی بر دوشجامعه، دولت و تشکیلات قضایی کشور می شود. امروزه افزایش تصاعدی میزان وقوع جرم بهموازات افزایش جمعیت، در اکثر کشورهای جهان قابل مشاهده است. مبارزه با جرم و کجرویهای اجتماعی منوط به شناخت عوامل جرمزا است. بنابراین با از بین بردن این عوامل یا کاهشاثرات آن میتوان از بروز جرایم پیشگیری نموده و یا حداقل از میزان آن در جامعه کاست.آمارهای موجود در کشورهای جهان نشان می دهد پیشگیری از جرم از طریق افزایش نیروهایپلیس، تدابیر شدید امنیتی، صدور احکام و مجازات های شدیدتر و احداث زندان های بیشتر راه بهجایی نمی برد. یکی از مشکلات کشورهای جهان این است که در بیشتر موارد به روش انتزاعی ومجرد به مقابله با نفس جرم پرداخته و این پدیده نامطلوب را جدای از بزهکار و شرایط مکانی،اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی حاکم در حال ارتکاب توسط وی در نظر می گیرد. این در حالیاست که نخستین گام مبارزه با تبهکاری از بین بردن عوامل جرمزا و کاهش اثرات آن میباشد. ازیک نگاه، میتوان عوامل جرمزا را به دو دسته اصلی عوامل درونی (فردی) و عوامل بیرونی(محیطی و مکانی) طبقه بندی نمود. در مقاله حاضر با توجه به تاثیر توسعه ی شهری بر کیفیت وکمیت ارتکاب جرم، به بررسی نقش معماری شهری در پیشگیری از وقوع جرم و اتخاذ سیاستهای راهبردی می پردازیم.

پیشگیری از جرم، معماری، الگوی سکونت، فضای قابل دفاع، طراحی شهری