سارا دهنوی - کارشناس ارشد ارگونومی، گروه HSE ، مرکز آموزش علمی کاربردی گروه صنعتی صفا، ساوه، ایران
عبداله واحدی - کارشناس ارشد ارگونومی، گروه مهندسی پزشکی، دانشکده مهندسی، موسسه آموزش عالی دانشستان، ساوه، ایران
مجید معتمدزاده طرقبه - استاد، گروه ارگونومی، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران
عباس مقیم بیگی - دانشیار، گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

مقدمه: اختلالات اسکلتیعضلانی مرتبط با کار )WMSDS(، زمانی رخ میدهند که فشار اعمال شده به بافتهای اسکلتی-عضلانی، بیشتر از ظرفیت تحمل بافت باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی ریسک فاکتورهای ایجادکننده اختلالات اسکلتیعضلانی مرتبط با فعالیتهای دستی با استفاده از روش ManTRA و اجرای برنامه مداخله آموزشی- مهندسی در بین کارگران صنعت چاپ انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع مداخلهای مورد شاهدی میباشد که جامعه آماری آن 40 نفر از کارگران صنعت چاپ که فعالیت دستی انجام میدهند، میباشند. 20 نفر برای گروه مداخله و 20 نفر برای گروه شاهد انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه نقشه بدن )Body map( جهت تعیین میانگین شدت و موضع ناراحتی در اندامهای مختلف بدن و روش ارزیابی ManTRA جهت تعیین نمره تجمعی در 4 ناحیه بدن )مچ/ دست/ بازو، شانه / گردن، پشت، اندام تحتانی( برای هر کارگر در محل کار در قبل و بعد از مداخله )آموزشی-مهندسی( گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین شدت درد در گروه مورد، قبل و بعد از مداخله در نواحی سر وگردن )P = 0/012( شانه و بازوی راست )P = 0/012(، شانهو بازویچپ 0/043(= )P، کمر )P = 0/003(، دستومچ راست )P = 0/028(، دستومچ چپ )P = 0/027(، رانوزانوی راست )P = 0/005(، رانو زانوی چپ )P = 0/005(، پا وساق پا راست )P = 0/012(، پا وساقپا چپ 0/0028(= )P ارتباط معنیداری وجود داشته است. ازنظر نمره تجمعی نیز، ارتباط معنی داری در نواحی بازو/مچ/دست )P = 0/001( و شانه/گردن )P = 0/001( قبل وبعد از مداخله مشاهده شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه میتوان گفت که مداخلات ارگونومی میتواند باعث کاهش میزان شدت درد در قسمتهای مختلف بدن و کاهش ریسک فاکتورهای ایجاد کننده آسیبهای تجمعی در محیط کار شود.

اختلالات اسکلتی عضلانی ManTRA مداخلات ارگونومیکی وظایف دستی Body map