سعید ساسانیان - دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای گرایش خاورمیانه دانشگاه جامع امام حسین(ع)
ابراهیم حاجیانی - دانشیار پژوهشکده تحقیقات راهبردی

دولت ها می کوشند تا با تولید ناامنی و بی ثباتی در مناسبات قومی کشور مقابل به اهداف خود دست یابند. ایران به لحاظ قومیتی، یکی از متکثرترین کشورها در منطقه است؛ با وجود این هویت و انسجام ملی در ایران طی این سال ها اگرچه دستخوش تهدیداتی از ناحیه مداخله جویی رقیبان و دشمنان او قرار گرفت برایندی که اکنون قابل مشاهده است، نسبت به دیگر کشورهای پیرامونی، نسبتا مطلوب است. در این میان عربستان می کوشد تا از برخی ضعف های درونی جمهوری اسلامی ایران در حوزه قومیت ها بهره جوید تا بتواند در عرصه معادلات منطقه ای، بخشی از فرایند مهار ایران را از درون، عملیاتی سازد. طبیعی است که ایران در رویارویی با چنین راهبردی از سوی ریاض، مجموعه راهبردهایی را باید مدنظر قرار دهد تا ضمن تقویت نقاط قوت و کاستن نقاط ضعف، بتواند از فرصت های محیطی بهره برداری کند و تهدیدات را رفع سازد. رفع برخی ضعف های داخلی از جمله محرومیت نسبی مناطق قومی نشین از جمله مهم ترین مواردی است که می تواند رویارویی ایران را با عربستان در بلندمدت به سود ایران تغییر دهد. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و بهره از روش تحلیل راهبردی SWOT در پی فهم مجموعه راهبردهایی در این زمینه است. در این تحلیل ایران در محیط داخلی با 8 نقطه قوت و 8 نقطه ضعف روبه روست و در محیط خارجی نیز 6 فرصت و 9 تهدید را پیش رو دارد. در نهایت از تلاقی دو به دوی قوت ها و ضعف ها با فرصت ها و تهدیدها، 38 راهبرد استخراج شد

عربستان، بی ثباتی سیاسی، محرومیت نسبی، سیاست قومی، اقوام ایرانی.