الهام میکاییلی - دانشجوی دکتری علوم دامی، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه - ایران. آموزش وپرورش کرمانشاه کرمانشاه ایران
فرخ کفیل زاده - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه - ایران
برومند چهارآیین - دانشیار بازنشسته، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، کرمانشاه - ایران.
حسن خمیس آبادی
امیر کیانی - دانشیار، مرکز تحقیقات علوم دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه - ایران.

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تزریق مکمل ویتامین E به تنهایی یا همراه با سلنیوم در میشهای سنجابی در اواخر آبستنی بر غلظت سلنیوم، مس، روی و آهن در سرم و آغوز میش ها و سرم بره های آنهاست. تعداد شصت میش به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. مکمل 4 و 2 هفته قبل از زایش به میشها تزریق شد. میشها و بره های گروه شاهد هیچ مکملی دریافت نکردند و میش ها و بردهای دو گروه تیمار E و E + Se به ترتیب 10 میلی لیتر ویتامین E و 10 میلی لیتر مکمل ویتامین E و سلنیوم در دو نوبت دریافت کردند. قبل از تزریق مکمل و در روز زایش از میشها و روز تولد و هفت روزگی از بره ها خون گیری شد. از آغوز میشها هم نمونه گیری به عمل آمد. غلظت سلنیوم، روی، مس و آهن با اسپکتروفتومتر جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت سلنیوم در میش ها و بردهای تیمار ویتامین E و سلنیوم و غلظت مس آغوز در میش هایی که مکمل ویتامین E و سلنیوم دریافت کرده بودند و نیز در بره های آنها در هفت روزگی بیشتر از گروه های دیگر بود. همچنین تاثیر تزریق مکمل ویتامین E به تنهایی یا همراه با سلنیوم بر غلظت روی و آهن سرم و آغوز میش ها و سرم بره ها معنی دار نبود. می توان نتیجه گرفت که افزایش غلظت مس در سرم موجب کم شدن نسبت روی به مس می شود که ممکن است دام با کاهش روی مواجه شود؛ بنابراین در صورت استفاده از مکمل ویتامین E و سلنیوم استفاده از مکمل روی هم ضروری به نظر می رسد.

سلنیوم، کلستروم، مواد معدنی میش، ویتامین E