علیرضا قلندری چوکامی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل آیت اله آملی

باید پذیرفت که تناسب میان جرم و مجازات به معنای یک تناسب دقیق و قطعی ریاضی نیست. مطلب این است که عدم امکان رعایت کامل تناسب نباید باعث شود کل تناسب را رها کنیم بلکه باید همچنان به دنبال تناسب بود و در عین حال محدودیت های آن را پذیرفت چرا که هیچ نظامی از مجازات وجود ندارد که کامل و بی نقص باشد. این یک حقیقت است که غالب اعضای جامعه، اکثر جرائم را با شدت نسبی مشابهی درجه بندی می کنند و این بدان معناست که مبنا و اساسی برای ارزش های مشترک وجود دارد که می تواند معیار تعیین مجازات متناسب باشد. حتی در جوامع متکثر نیز چنین ارزش های مشترکی وجود دارند. بنا براین کار را باید از این ارزش ها شروع کرد و سپس توسعه داد. واقعیت هم این است که در ضمیر عدالتخواه تک تک ما توجه به تناسب وجود دارد زیرا تناسب از مقولهء زیبائی است و میل به زیبائی در فطرت همگان نهفته است.

جرم، مجازات، تناسب ،حقوق