زهرا سلیمی شهرکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه یزد
عبدالرضا کبیری سامانی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان

یکی از انواع سرریزهای کاربردی در سدها، سرریز مدور قائم است. این سرریز به خصوص در سدهای خاکی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. ورودی این سرریز مستعد جریان گردابی است که علاوه بر آسیب به سازه های پایین دست، باعث کاهش گذردهی سرریز می شود. بهبود شرایط و کاهش گرداب با اصلاح ورودی سرریز انجام می شود. از راه های اصلاح ورودی میتوان به استفاده از ورودی های گلبرگی، کلیدپیانویی یا چند وجهی نمودن لبه سرریز اشاره کرد. در این پژوهش به مطالعه آزمایشگاهی تاثیر ورودی گلبرگی شکل مایل بر هیدرولیک جریان گردابی و مقایسه گذردهی آن با شفت قائم بدون ورودی پرداخته شده است. شیب دار کردن گلبرگ ها سبب کاهش گرداب و یکنواخت کردن جریان در اطرافسرریز شده و هد جریان روی سرریز کاهش می یابد. افزایش شیب گلبرگ ها در دبی های بالا تاثیر قابل توجهی بر هیدرولیک جریان و افزایش ضریب دبی جریان دارد. همچنین ورودی گلبرگی شکل نسبت به سرریز مدور قائم بدون ورودی سبب عبور دبی بیشتر در ارتفاع ثابت می شود

شفت قائم، جریان گردابی، ورودی گلبرگی شکل مایل، هد جریان