وحید احمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز
سعید زهتاب سلماسی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
صفر نصراله زاده - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
کاظم قاسمی گلعذانی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز

اسفرزه متعلق به یکی از جنس های مقاوم به شوری ولی دارای نیروی تولید پایین است. شوری می تواند به طرق مختلف و از جمله کاهش سنتز هورمون ها رشد و نمو را مخصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک متاثر سازد. لذا هدف از این آزمایش بررسی امکان کاشف مفید این گیاه در شرایط عدم وجود شوری و شوری خاک با کاربرد هورمون اکسین بود. همچنین به دلیل اهمیت تعداد شاخه و تعداد اسپایک در هر گیاه در عملکرد ، تاثیر شوری و اکسین روی این خصوصیات بررسی شدو این آزمایش بصورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در گلخانه و در داخل پرلیت اجرا شد. شوری شامل شاهد 4، 8 و 12 (ds.m-1) و فاکتور هورمون در دو سطح شاهد و پاشش اکسین بود. اکسین قبل از ظهور جوانه های گل روی سطح گیاه پاشیده شد. در این بررسی شوری باعث کاهش سطح برگ و تعداد برگ گردید اما اکسین سطح هر یک از برگ ها، و نه تعداد برگ ها، را تحت شوری خاک حفظ نمود. کاربرد اکسین از سطح شوری 0 تا 12 نسبت تعداد ساقه(بارور و غیر بارور) در صورت کاربرد اکسین به تعداد ساقه در صورت عدم کاربرد اکسین را افزایش داد. با وجودی که اکسین در کل باعث کاهش تعداد ساقه گل گردید، اما در صورت کاربرد اکسین نسبت بیشتری از ساقه ها در مقایسه با عدم مصرف اکسین بارور شدند. لذا اکسین علاوه بر افزایش سطح برگ تحت تاثیر شوری، با ایجاد غالبیت انتهایی از ظهور شاخه های غیر بارور جلوگیری کرد و لذا مواد غذایی بیشتری برای ساقه های بارور مهیا گردید و در نتیجه باعث افزایش عملکرد بذر شد. اکسین در صورت عدم شوری نیز با افزایش نسبت ساقه بارور به ساقه غیر بارور عملکرد بذر را افزایش داد.