ارزیابی درز و شکاف‌‌‌‌های حاصل از ‌فرونشست زمین در دشت کاشمر-بردسکن در شمال شرق ایران

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 313

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARGS-9-35_006

تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1399

چکیده مقاله:

در سال‌های اخیر افت سطح آب‌های زیرزمینی باعث ‌فرونشست زمین در دشت کاشمر-بردسکن در استان خراسان رضوی شده است. این ‌فرونشست باعث ایجاد و توسعه‌ی گسترده‌ی درز و شکاف‌های کششی در این دشت شده است. به‌منظور شناخت این مخاطره‌ی‌ زمین‌شناسی با استفاده از تصاویر ماهواره‌های  Envisat و1 Sentinel- در سال‌های 2010-2003 و 2017-2014 محدوده‌های فرو‌نشست دشت و گسترش این شکاف‌ها بررسی گردید. برای مطالعه‌ی شرایط زیرسطحی و ارتباط آن با موقعیت شکاف‌ها با استفاده از اطلاعات چاه‌های مشاهده‌ای و نتایج مطالعات ژئوالکتریک، ضخامت و بافت رسوبات و توپوگرافی سنگ کف برای دشت ترسیم شده است. موقعیت درز و ترک‌ها در دشت تعیین و با مقادیر فرو‌نشست و نوع رسوبات زیرسطحی و توپوگرافی سنگ بستر مقایسه شده است. نتایج تصاویر ماهواره‌ای نشان ‌می‌دهد که انطباق مکانی بالایی بین محل درز و شکاف‌ها با مناطق ‌فرونشست دیده ‌می‌‌شود و تفاوت در میزان ‌فرونشست زمین مهم‌ترین علت تشکیل درز و شکاف‌ها در منطقه‌ی موردمطالعه ‌است. بیش‌ترین تعداد شکستگی‌ها در غرب این دشت مشاهده ‌می‌‌شود. در این منطقه‌ دو پروفیل در راستای مختلف ترسیم گردید. در این پروفیل‌ها تغییرات سطح آب زیرزمینی، جنس و ضخامت رسوبات و گسترش افقی و عمودی آن‌ها، مقدار ‌فرونشست، توپوگرافی سنگ بستر و محل درز و شکاف‌ها با یکدیگر مقایسه شد‌ه‌اند. نتایج این تحقیق نشان ‌می‌دهد که ارتباط مستقیم میان ‌فرونشست زمین با افت سطح آب زیرزمینی و جنس رسوبات وجود دارد. علاوه بر آن، انطباق درز و شکاف‌ها با نقاط افزایش شیب یا پرتگاه‌های سنگ بستر که در آنجا مقدار ‌فرونشست و در نتیجه استرس کششی افقی به بیش‌ترین مقدار می‌رسد، هم‌خوانی دارد. راستای غالب درز و شکاف‌ها بر اساس نمودار گل‌سرخی، دارای روند شمال شرق-جنوب غرب ‌است.

نویسندگان

حمید سعیدی

Ferdowsi University of Mashhad

غلامرضا لشکری پور

Ferdowsi University of Mashhad

محمد غفوری

Ferdowsi University of Mashhad

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Budhu, M. (2008). Mechanics of earth fissures using the Mohr-Coulomb ...
  • Budhu, M. and Adiyaman, I. (2012). Earth fissure formation from ...
  • Carpenter, M. C. (1999). Earth Fissures and Land Subsidence Complicate ...
  • Carpenter, M.C. (1980). Earth-fissure movements associated with fluctuations in ground-water ...
  • Doty, G.C. and Rush, F.E. (1985). Inflow to a Crack ...
  • Farbod, Y., Shabanian, E., Bellier, O., Abbassi, M.R., Braucher, R., ...
  • Giessner, K., Hagedorn, H. and Sarvati, M. (1984). Geomorphological studies ...
  • Helm, D.C. (1994). Hydraulic forces that play a role in ...
  • Helm, D.C., Looney, B.B. and Falta, R.W. (2000). Fissures in ...
  • Holzer, T. L. (1976). Ground failure in areas of subsidence ...
  • Holzer, T.L. and Pampeyan, E.H. (1981). Earth fissures and localized ...
  • Jachens, R.C. and Holzer, T.L. (1982). Differential compaction mechanism for ...
  • Lofgren, B.E. (1978). Hydraulic stresses cause ground movement and fissures, ...
  • Muller R., Walter R. (1983). Geology of the Precambrian-Paleozoic Taknar ...
  • Neal, J.T., Langer, A.M. and Kerr, P.F. (1968). Giant desiccation ...
  • Sheng, Z., Helm, D.C. and Li, J. (2003). Mechanisms of ...
  • Stocklin, J., Nabavi, M.H. (1973). Tectonic map of Iran. Geological ...
  • Xu, J., Peng, J., An, H., Wang, F., Sun, H., ...
  • Xu, J., Peng, J., Deng, Y., He, H., Meng, L. ...
  • Ye, S., Franceschini, A., Zhang, Y., Janna, C., Gong, X., ...
  • رکنی، جعفر، حسین‌زاده، رضا، لشکری‌پور غلامرضا، ولایتی سعدالله (1395). بررسی ...
  • زارع مهرجردی، احمدعلی (1390). بررسی پدیده نشست زمین و شکستگی‌های ...
  • شریفی‌کیا، محمد (1389). بررسی پیامد‌های ناشی از پدیده‌ی ‌‌فرونشست در ...
  • لشکری‌پور، غلامرضا، غفوری، محمد، رستمی بارانی، حمیدرضا، (1387)، بررسی علل ...
  • لشکری‌پور، غلامرضا، غفوری، محمد، کاظمی گلیان، رمضان، دمشناس، مهدی (1386). ...
  • واژگان کلیدی: شکاف زمین، ‌فرونشست زمین، تفاوت در مقدار ‌فرونشست، ...
  • نمایش کامل مراجع