عدالت و انصاف در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب زیرزمینی

مفاهیم عدالت وانصاف در قوانین، مقررات وچارچوب های تصمیم گیری عنوان اصل راهنما در راهبردهای تخصیص منابع آب مطرح می شود. از طرفی گنجاندن این مفاهیم در برنامه ریزی ومدیریت منابع آب با موانعی ازجمله درک مفهومی ناقص، فقدان معیارهای کمی و کیفی، ارتباط نامشخص بین عدالت وانصاف و چارچوب های برنامه ریزی و راهبردهای مدیریت منابع آب و عدم وجود نمونه های عینی مواجه است. در این مطالعه، به صورت مطالعه اسنادی کیفی، معانی عدالت و به طور متمرکزتر انصاف به عنوان یکی از اصول عدالت و کاربرد آنها در مدیریت منابع آب زیرزمینی بررسی شده است. برای این منظور روش های عملیاتی نمودن انصاف در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب زیرزمینی و نحوه ادغام انصاف در فرآیندهای برنامه ریزی این منابع معرفی شده است. نتایج نشان می دهد تعریف جهانشمولی برای عدالت وانصاف وجود ندارد و بسته به محتوا، نوع منبع آبی، قوانین و چارچوب های تعریف شده در هر کشور و حوضه آبی، تعریف و رویکردهای عدالت وانصاف آبی متفاوت است. با این حال استفاده از معیارهای مرتبط با اصل انصاف، روش های شبیه سازی بهینه سازی و طراحی مدل سیستمی، ممکن است برای عملیاتی سازی، اندازه گیری، محک زنی سیاست و اقدامات آبی در تمام سطوح تصمیم گیری (کشوری، استانی و محلی) برای اطمینان از مدیریت منصفانه منابع آب، مفید واقع شود. با توجه به بررسی ابعاد انصاف، برنامه های مشارکتی فرصتی برای ورود گروداران در مراحل مدل سازی و برنامه ریزی منابع آب زیرزمینی فراهم می کنند. با این حال، در نظر گرفتن تسهیل های ماهرانه برای ایجاد تعامل معنادار و منصفانه بین دانشمندان و جوامع ضروری است. در این مطالعه به جای ارائه راه حل تجویزی برای دستیابی به عدالت وانصاف در مدیریت منابع آب زیرزمینی، بر نیاز به رویکردهای زمینه ای که شامل گام های عمل گرایانه به سمت اقدامات و نتایج عادلانه تر است، تاکید شده است.