نگاهی به زندگی نامه حضرت علی اکبر علیه السلام

بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت علی اکبر علیه السلام که کنیه او را ابوالحسن دانسته اند (مقتل الحسین خوارزمی ، ج2 ، ص 26 ). در یازدهم ماه شعبان سال سی و سه هجری از مادری بنام لیلا بنت ابی مره ، متولد شد . بنابراین ، در حادثه کربلا و درهنگام شهادت حدود بیست و هفت سال داشته است (مقتل الحسین مقرم ، ص 318 ). هرچند سن او در کربلا 18 و 25 سال نیز گفته شده است (مناقب آل ابی طالب ، ج 4 ، ص 109 ). این نقل با سخن ابن ادریس و نقل دانشمندان تاریخ نگار و نسب شناس همخوانی دارد ؛ چرا که آنان گفته اند :« علی بن الحسین علیه السلام در اوائل خلافت عثمان بن عفان به دنیا آمده و از جد بزرگوارش حضرت علی بن ابی طالب علیهما السلام نقل حدیث فرموده است ».( ابصار العین ، ص 49 . کتاب السرائر ، ج 1 ، ص 655 .)

مشهور علمای اهل نسب و تاریخ از وی با لقب اکبر و بزرگترین فرزند امام حسین علیه السلام گزارش نموده اند ( طبقات ابن سعد ، ج5 ، ص 211 . انساب الاشراف، ج3 ، ص 361 . و... )، ولی برخی علمای شیعه وی را کوچک تر از امام سجاد علیه السلام دانسته اند (الارشاد ، ج2 ، ص 114. رجال شیخ طوسی، ص76 .) که این نظر توسط مرحوم تستری مورد نقد قرار گرفته است (قاموس الرجال ، ج 7 ، ص 419 – 420 .)

حضرت علی اکبر ، به شهادت پدر بزرگوارش سیدالشهدا حسین بن علی علیهما السلام ، از نظر خلقت و اخلاق و همچنین گفتار ، شبیه ترین انسان ها به رسول خدا صلی الله علیه وآله بود ( لهوف ، ص 113 .) و از نظر حق گرایی و معنویت نیز در اوج قله ای کمال انسانی قرار دارد ؛ لذا در مسیر کربلا وقتی پدربزرگوارش حضرت سیدالشهدا علیهماالسلام کلمه استرجاع را چند بار به زبان جاری کرد ، علی اکبر علت این کار را پرسید ، اباعبدالله الحسین علیه السلام پاسخ داد : پسرم کمی چشمم با خواب آشنا شد ، صدایی هاتفی را شنیدم که می گوید : این قوم حرکت می نماید و مرگ آنها را تعقیب می کند ، از این گفتار فهمیدم که مرگ ما فرا خواهد رسید . علی اکبر علیه السلام گفت : پدر جان ! مگر ما برحق نیستیم ؟ امام فرمود : بله ما بر حقیم ، علی اکبر گفت : در هنگامی که برحق باشیم از مرگ ابائی نداریم . حضرت در حق فرزندش دعای خیر کرد .(وقعه الطف ، ص 177 .)

حضرت علی اکبرعلیه السلام اولین شهیدی است که از بنی هاشم در روز عاشورا به شهادت رسید که این خود اوج فداکاری و ایثار گری او را نشان می دهد . چنانکه در زیارت ناحیه مقدسه آمده است :« السلام علیک یا اول قتیل من نسل خیر سلیل من سلاله ابراهیم الخلیل ، سلام برتو ای اول کشته از نسل بهترین دودمان ابراهیم خلیل ». (المزارالکبیر ، ص 487 .) علاوه برزیارت ناحیه مقدسه ، ابوالفرج اصفهانی نیز پس از یاران امام حسین علیه السلام ، اولین شهید را علی اکبرعلیه السلام دانسته است. (مقاتل الطالبیین ، ص 114 .)

شهادت علی اکبر علیه السلام بسیار داغ سنگینی برقلب پدر بزرگوارش سیدالشهدا علیه السلام وارد کرد چنانکه در زیارت صحیح السندی که امام صادق علیه السلام به ابو حمزه ثمالی آموخته اند هم به مظلومیت این شهید والا مقام اشاره شده و هم به سنگینی این مصیبت به سیدالشهدا علیه السلام . چنانکه در یکی از فرازهای آن آمده است :« السلام علیک و علی روحک و بدنک بابی انت و امی من مذبوح و مقتول من غیر جرم بابی انت و امی دمک المرتقی به الی حبیب الله ... ، سلام برتو و بر روح و جسم تو ، پدر و مادرم فدای آن ذبح شده ای باد که بدون هیچ جرم و گناهی کشته شد ، پدر و مادرم فدای خون بالا رونده تو ، به سوی حبیب خدا ، پدر و مادرم به فدای تو ، ای کسی که از پدرت پیشی گرفتی در حالی که او تو را به شمار آورد و بر تو بگریست ، دل او به سبب مصیبت تو آتش گرفت و خونت را به آسمان می پاشید ، به گونه ای که قطره ای از آن باز نگشت و آه پدرت بر مصیبت تو هرگز آرام نگرفت ». (کامل الزیارات ، ص 239 .)

از این فرمایشات امام صادق علیه السلام که به ابوحمزه ثمالی تعلیم داده ، علاوه بر اینکه سنگینی مصیبت شهادت حضرت علی اکبر علیه السلام را بیان می کند ، مقام و منزلت والای او را نیز نشان می دهد ؛ چرا که امام معصوم و حجت خدا حضرت جعفربن محمد صادق علیهما السلام برایش این گونه زیارت نامه انشاد کرده است و تعداد اندکی از امام زاده ها است که زیارت نامه ماثور و انشاد شده از سوی امام معصوم دارد که حضرت علی اکبر یکی از آنهاست .

درود و سلام خداوند و ملایکه ها و انس و جن بر حسین بن علی وفرزندش علی اکبر علیهم السلام و بر همه اصحاب و یاران باوفایش باد .