شروط محدود کننده مسئولیت در قراردادهای حمل و نقل هوایی

توافق بر عدم مسئولیت بابت عدم انجام تعهدات قراردادی، همیشه شرط ضمن قراردادی که برای از بین بردن مسئولیت ناشی از عدم اجرای آن آشنا شده است محسوب می شود، حتی اگر خارج از قرارداد اصلی صورت پذیرد. این دسته از شروط با شروط کاهش تعهد که به منظور شرایط ایجاد مسئولیت، مبانی و دامنه تعهدات متعارف یا قانونی طرفین منعقد می گردند، متفاوت می باشند. قرارداد عدم مسئولیت یا شرط عدم مسئولیت توافقی است که به موجب آن طرفین مسئولیت مدنی احتمالی آینده را از بین می برند. با وجود چنین شرطی متعهد از مسئولیتی که ممکن است در آینده برایش بوجود آید معاف می شود امروزه بکارگیری شرط عدم مسئولیت در قراردادهای داخلی و بین المللی رایج است. اما، از آنجا که پیرامون شروط محدود کننده مسئولیت در قراردادهای حمل و نقل هوایی، مفهوم خسارات قابل مطالبه، و شروط معافیت از مسئولیت، در رویه قضایی خارجی و دکترین حقوقی، کمتر پرداخته شده است، تحلیل و بررسی موضع قانونگذار ایرانی در پروازهای داخلی و ارائه ی راه حل مناسب در پرتو مطالعه تطبیقی، ضروری است. یافته ها نشان می دهد شرط محدودیت در حمل و نقل هوایی در قوانین کشورهای مختلف متفاوت است. معتبر دانستن شروط ساقط کننده و محدود کننده مسئولیت در قراردادها نباید سبب به فراموشی سپردن خطرات آنها گردد.