تحلیل ابعاد و مولفه های عقلانیت مبتنی بر روایات معصومان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,010

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISSJ-11-21_004

تاریخ نمایه سازی: 3 اردیبهشت 1399

چکیده مقاله:

عقلانیت، یا مبتنی بودن گفتار، کردار و پندار بر تعقل (به کارگیری عقل)، یکی از مهم ترین مشخصه های فردی، اجتماعی و تمدنی است. هدف این پژوهش نقد و بررسی ابعاد و مولفه های ادبیات رایج عقلانیت مبتنی بر روایات معصومانbاست. در این راستا با مطالعه اسناد و مدارک موجود، نخست ادبیات موضوع شامل تعریف ها و طبقه بندی های گوناگون بیان شده برای مفهوم عقلانیت در حوزه علوم اجتماعی و اسلامی بررسی شده و در پایان چارچوبی از این مفهوم ارائه گردیده است. پس از آن با بررسی کتب روایی مشهور، روایات موجود پیرامون عقل و مشتقات آن گردآوری و با روش تحلیل مضمون بررسی شده اند که نتیجه تجزیه و تحلیل داده ها شکل گیری چارچوبی از ابعاد و مولفه های عقلانیت از منظر روایات معصومانbاست. در آخر چارچوب های به دست آمده از تحلیل مضمون روایات و نیز ادبیات موضوع به صورت توامان تحلیل و بررسی گردیده اند. یافته های پژوهش نشان می دهند که بنابر روایات معصومانb، شاکله و اساس عقلانیت در انواع مختلفش، چیزی جز نگرش صحیح، گرایشات و صفات متعادل و کنش عادلانه نیست.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بابویه، محمد بن علی (1362)، الخصال، قم: جامعه مدرسین. ...
  • ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1363)، تحف العقول، قم: ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس (1358)، معجم مقایس اللغه، قم: ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1363)، لسان العرب، قم: نشر ...
  • اکبری تختمشلو، جواد و سعید زیباکلام (1390)، عقلانیت در فلسفه ...
  • امیری، نفیسه و عبدالحسین خسروپناه (1388)، عقل و عقل گرایی ...
  • برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371ق)، المحاسن، قم: دارالکتب ...
  • تمیمى آمدى، عبدالواحد بن محمد (1369)، غررالحکم و درر الکلم، ...
  • جوادی آملی، عبدالله (1387)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (1358)، الصحاح، بیروت: دارالعلم الملایین. ...
  • حسینی تقی آبادی، مرضیه (1382)، مقایسه عقلانیت در خرده نظام ...
  • خان محمدی، کریم (1391)، مقایسه عقلانیت ارتباطی با عقلانیت وحیانی ...
  • خیری، بهرام (1377)، بررسی تئوریک عقلانیت در مدیریت دینی، پایان ...
  • دانایی فرد، حسن؛ عمادالدین ثقفی و اصغر مشبکی اصفهانی (1389)، ...
  • دانش شهرکی، حبیب الله (1387)، عقل از نظر قرآن و ...
  • دهخدا، علی اکبر (1341)، لغت نامه دهخدا، ج3، تهران: نشر ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1373)، مفردات الفاظ القرآن، تهران: ...
  • رضی، محمد بن حسین (1379)، نهج البلاغه، مترجم: محمد دشتی، ...
  • ریاحی، پری (1384)، عقل از دیدگاه مولانا، تهران: موسسه پژوهشی ...
  • سیاسی، علی اکبر (1344)، هوش و خرد، تهران: مشعل آزادی. ...
  • سیاسی، علی اکبر (1354)، تعقل در فلسفه فارابی و روان ...
  • شیخ زاده، محمد و رجبعلی شیخ زاده (1386)، بررسی مبانی ...
  • صفایی مقدم، مسعود؛ علیرضا رشیدی؛ محمدجعفر پاک سرشت (1385)، بررسی ...
  • عابدی جعفری، حسن؛ محمدسعید تسلیمی؛ ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ ...
  • عیوضی، محمدرحیم؛ کشیشان سیرکی، گارینه (1390)، تبیین مسئله عقلانیت ابزاری، ...
  • فراهیدی، خلیل ابن احمد (1414ق)، العین، ج2، قم: اسوه. ...
  • فیروزآبادی شیرازی، مجدالدین محمد بن یعقوب (1362)، قاموس المحیط، بیروت: ...
  • قائمی نیا، علیرضا (1383)، نگاهی به عقلانیت و فرایند باورسازی ... [مقاله ژورنالی]
  • قرشی، علی اکبر (1364)، قاموس قرآن، ج5، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • کراجکی، محمد بن علی (1410ق)، کنزالفوائد، قم: دارالذخائر. ...
  • کرمانی، سعید (1391)، معناشناسی عقل در قرآن کریم با تکیه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (1429ق)، الکافی، قم: دارالحدیث. ...
  • مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی . ...
  • محمدی، رحیم (1382)، درآمدی بر جامعه شناسی عقلانیت، تهران: باز. ...
  • مصطفوی، حسن (1360)، مصباح الشریعه، منسوب به امام جعفرصادقg، تهران: ...
  • مفید، محمد بن محمد (1413ق)، الاختصاص، قم: الموتمر العالمى لالفیه ...
  • منصورنژاد، محمد (1382)، عقل در سه دین بزرگ آسمانی: زرتشت، ...
  • ناصح، علی احمد؛ نانسی، ساکی (1387)، جایگاه عقل در مبانی ...
  • نقی پورفر، ولی الله (1390)، مبانی و بسترهای تفکر و ...
  • نور، مجموعه نرم افزارهای علوم اسلامی، جامع الاحادیث5/3. ...
  • نور، مجموعه نرم افزارهای علوم اسلامی، جامع التفاسیر. ...
  • Bolis, I., Morioka, S. N., & Sznelwar, L. I. (2017), ...
  • Beed, C., Beed, C., )1999(, A Christian perspective on neoclassical ...
  • Kalberg, S. (1980), Max Weber s types of rationality: Cornerstones ...
  • Tomer, J. (2008), Beyond the rationality of economic man, toward ...
  • Rakow, T. (2010), Risk, uncertainty and prophet: The psychological insights ...
  • Barros, G. (2010), Herbert A. Simon and the concept of ...
  • Chung, H. (2014), UNDERSTANDING RATIONALITY IN HOBBES AND HUME. Filozofia, ...
  • Habermas, J. (1984), The theory of communicative action, volume I. ...
  • Segal, J. M. (1991), Alternative conceptions of the economic realm. ...
  • Hausman, D.M., McPherson, M.S., )1996(. Economic Analysis and Moral Philosophy. ...
  • Rescher, N., )1988(. Rationality: A Philosophical Inquiry into the Nature ...
  • Harsanyi, J.C., )1982(. Morality and the theory of rational behavior. ...
  • نمایش کامل مراجع