مقایسه کارکردهای عقل از نگاه ملاصدرا با کارکردهای عقل در قرآن

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 504

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WISDOM-10-2_009

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1399

چکیده مقاله:

از نگاه فلاسفه عقل به معنای قوه ی ادراکی است که با آن می توان حقایق را به نحو کلی درک کرد. سوالی که مطرح می شود این است که، این معنا از عقل چه مقدار با برداشتی که از تعقل در قرآن می شود تطبیق می کند فیلسوفان اسلامی معتقدند عقل دارای توانمندی ها و کارکردهای گوناگون است و می تواند مراتب مختلفی را کسب نماید. عقل در پایین ترین مرتبه قدرت استنتاج و تجزیه و تحلیل مفاهیم را دارد ولی همین قوه با توسعه وجودی که در اثر تفکر و تامل در پدیده های عالم و به همراهی تهذیب نفس حاصل می نماید، می تواند با عالم ماوراء اتصال یافته و با اتحاد با عقول مجرد حقایق عالم را مستقیما بدست آورد. بنابراین عقل همه فعالیت های ادراکی انسان نظیر تفهیم، استنتاج، ارزیابی، تعمیم، مشاهدات قلبی و نیز فعالیت های عملی او را در برمی گیرد؛ به عبارت دیگر حقیقت وجودی انسان همواره تعقل می کند و براساس آن رفتار می نماید. این معنا از عقل و تعقل؛ معنایی است که آیات قرآن بدان توجه می دهد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فاطمه سلیمانی دره باغی

هیآت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)- پردیس خواهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه، (1392)، ترجمه محمد دشتی، انتشارات پیام عدالت ...
  • آمدی، عبدالواحد،(بی تا)، غررالحکم، ترجمه محمدعلی انصاری، قم، دارالکتاب ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، (1374)، الاشارات و التنبیهات، قم، ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، (1400ق)، رسائل، کتاب الحدود، قم، ...
  • ابن عربی، محیی الدین، (بی تا)، الفتوحات المکیه، بیروت، دار ...
  • ابن منظور، (1410ق)، لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث العربی ...
  • باقری، خسرو، (1386)،  نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران، انتشارات ...
  • بهمنیار، (1375)،  التحصیل، تصحیح شهید مطهری، تهران، انتشارات دانشگاه تهران ...
  • جوادی آملی، عبدالله، (1375)، رحیق مختوم، قم، مرکز نشر اسراء ...
  • -------------، (1378)، فطرت در قرآن، قم، مرکز نشر اسراء ...
  • -------------، (1376)، معرفت شناسی در قرآن، قم، مرکز نشر اسراء ...
  • حائری یزدی، مهدی، (1384)، کاوشهای عقلی عملی، تهران، موسسه حکمت ...
  • رازی، قطب الدین محمد، (1375)، تعلیقه بر الاشارات و التنبیهات، ...
  • رامپوری، غیاث الدین محمد بن جلال الدین، (1388)، غیاث اللغات، ...
  • زبیدی، محمد مرتضی، (بی تا)، تاج العروس من جواهر القاموس، ...
  • صادقی، افلاطون،( 1395)، حوزه معنایی واژه عقل در قرآن کریم، ...
  • صدرالمتالهین شیرازی، ابراهیم، (1981م)، اسفار اربعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی ...
  • --------------، (1367)، شرح اصول کافی، تصحیح محمد خواجوی، تهران، موسسه ...
  • --------------، (1389)، شواهدالربوبیه، ترجمه جواد مصلح، تهران، سروش ...
  • --------------، ( 1389)، تفسیر القرآن الکریم،تصحیح محسن بیدارفر، تهران، بنیاد ...
  • --------------، (1381)، مبدا و معاد، تصحیح محمد ذبیحی و جعفر ...
  • --------------، (1390) مبدا و معاد، ترجمه و شرح محمد ذبیحی ...
  • --------------، (1354)، مبدا و معاد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، ...
  • --------------، (1386)، مفاتیح الغیب، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران، بنیاد حکمت ...
  • --------------، (1363)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران، موسسه تحقیقات ...
  • --------------، (1360)، اسرار الایات، تصحیح خواجوی، تهران، انجمن حکمت و ...
  • --------------، (1378)، سه رساله فلسفی، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات ...
  • --------------، (1387)، رسالهاتحاد عاقل و معقول، تصحیح بیوک علیزاده، تهران، ...
  • صفی پور، عبدالرحیم بن عبدالکریم، (1377ق)، منتهی الادب، تحقیق و ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، (1370)، تفسیر المیزان، تهران، بنیاد علمی و ...
  • طوسی، محمدبن حسن، (بی تا)، التبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت، داراحیاء ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، (1371)، التفسیر الکبیر، ترجمه علی ...
  • قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود، (1388)، شرح حکمت الاشراق، ...
  • کلینی،(بی تا)، اصول کافی، ترجمه سیدجواد مصطفوی، تهران، دفتر نشر ...
  • عبدالباقی، محمدالفواد، (1364ق)، المعجم المفهرس الفاظ القرآن الکریم،قاهره، دارالکتب المصریه ...
  • علم الهدی، جمیله، (1388)، نظریه اسلامی تعلیم و تربیت، تهران، ...
  • مجلسی، محمد باقر، (1403ق)، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء ...
  • مصباح یزدی، محمد تقی، (1380)، معارف قرآن، قم، موسس آموزش ...
  • مصطفوی،حسن، (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزرات فرهنگ ...
  • نمایش کامل مراجع