ارائه مدل نیمه کمی و طبقه بندی دیاگرامی برای تجزیه و تحلیل حوادث صنعتی

زمینه و هدف: طبق آمار حوادث سازمان بین المللی کار هر سال، بیشتر از 2/78 میلیون نفر در جهان در نتیجه حوادث یابیماریهای ناشی از کار از بین می روند و در این میان در حدود 374 میلیون نفردر سال نیز ،در نتیجه جراحات و بیماریهایناشی به ترک و غیبت های ناشی از کار منجرمی گردد. هزینه انسانی این فاجعه روزانه بقدری گسترده و زیاد است کهبرآوردی درحدود 3.94 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را محاسبه می نمایند. از طرفی طبق آمارها ،شواهد ملی و تکرارحوادث مشابه نشان می دهد که نرخ وقوع حوادث در کشورمانیز دروضعیت مطلوبی قرار ندارد . بنابراین شناسایی دقیقوتجزیه و تحلیل دقیق علل بروز حوادث و استفاده از یک مدل مناسب علت یابی حادثه از جایگاه ویژه ای برای اهدافپیشگیری از تکرارحادثه برخوردار می باشد. هرچندکه امروزه بسیاری از سازمان ها و شرکت های صنعتی تا حدودی درطراحی روش ها و دستورالعمل های متعدد ایمنی اقداماتی انجام داده اند؛اما هنگامی که یک حادثه به وقوع می پیوندد دراکثرموارد تنها با یک یا چند خط و به شکل توصیف کیفی یا دیاگرامی (شماتیکی)، پرونده حوادث، تحلیل و بسته می شود . واین در حالی است که از یک طرف بسیاری از دلایل حادثه،و از طرف دیگر ،میزان فاصله حدودی ایمن بر اساس عناصروفاکتورهای دخیل در حادثه ، به شکل مطلوب ردیابی ، کشف و گروه بندی نشده است. که بتواند مسیری علمی و منطقیجهت اقدامات لازم برای پیشگیری از رخدادو تکرارحوادث بعدی ایجاد نماید. این مطالعه باهدف طراحی یک تکنیک بهینه وکاربردی در قالب دیاگرامی وتحلیل نیمه کمی ،کمک به نوعی توانمندسازی در ریشه یابی علل بروزیک حادثه ، بررسیوضعیت موجود ساختار ایجاد آن ، اولویت بندی صحیح دراتخاذ تصمیمات لازم جهت مسیر منطقی واستراتژی های دقیق تراقدامات اصلاحی و بهبود ، برای مسئولین ومدیران شرکت ها (بدلیل قابلیت گروه بندی و نیمه کمی شده) جهت پیشگیریاز تکرارحادثه ایجاد می نماید. که خود به نظر می رسدتا حدودی نقاط مطالعاتی کامل تری از علل حوادث صنعتی در کنار سایرروش های رایج علل حادثه ایجاد نماید. دراین مطالعه با بررسی تئوریها ومدل های رایج علت یابی حادثه ،تحقیقات انجامشده در زمینه علت های وقوع حوادث در صنایع مختلف دربین مقالات،کتب معتبر بین اللملی ، حوادث و نتایج تحلیلیحوادث ثبت شده در وب سایت های معتبر دنیا در سال های اخیر، مهمترین فاکتورهای دخالت کننده در حادثه شناساییشده و به چهارگروه بر اساس شاخص های تعریف شده و نظر خبرگان رده بندی می گردد و بر اساس معیارهای تعیین شدهوزن تاثیر هرگروه و رتبه هرفاکتور دخالت کننده در حادثه مشخص می گردد که درنهایت به ایجاد سه سطح فاکتورهایبحرانی و مرزی و قابل قبول رده بندی و تعیین می گردند .که خروجی آن ایجاد مدل گرافیکی تحلیل حادثه ،فاکتورهای موثردر حادثه بر اساس تحقیقات رایج انجام شده، خروجی های نیمه کمی وتعیین سطح هرفاکتور ایجاد حادثه و در نهایت اولویتبندی منطقی برای اقدامات اصلاحی خواهد بود.