پهنه بندی خشکسالی های اقلیمی و بزرگی خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و روش زمین آمار کریجینگ(مطالعه موردی: استان کرمان)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 528

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WATER-10-2_014

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1399

چکیده مقاله:

خشکسالی تقریبا در تمام مناطق آب و هوایی رخ می­دهد از جمله مناطق پر بارش و کم بارش و عمدتا به کاهش مجموع بارندگی دریافتی در یک دوره طولانی از زمان مثلا یک فصل یا یک سال مربوط می­شود. خشکی یکی از ویژگی­های دائمی آب و هوای مناطق کم بارش است اما خشکسالی اختلالی موقتی است. یکی از مناطقی که در چند سال اخیر به شدت تحت تاثیر پدیده خشکسالی قرار گرفته است استان کرمان بوده، این حقیقت لزوم انجام تحقیقات گسترده­ای را در این زمینه بیان می­کند. در این تحقیق از نمایه بارش استاندارد شده بارش SPI با هدف تعیین نقاط حساس به خشکسالی و شناسایی ویژگی­های خشکسالی در استان کرمان استفاده شده است. پس از جمع آوری داده­های بارش 59 ایستگاه موجود در استان اعم از باران­سنجی و سینوپتیک از سال 1353 تا 1383و حذف ایستگاه­های دارای آمار ناقص، میزان نمایه SPI در مقیاس­های زمانی 1 ،3 ،6 ،9 و 12 ماهه بدست آمد، بررسی روش های مختلف درون یابی برای پهنه بندی خشکسالی با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی  (GIS) نشان داده است که روش کرجینگ برای درون­یابی شدت دوره های خشک مناسب است. لذا با استفاده از این روش و با کمک نرم افزار (GS+ ) مقادیر نقطه ای نمایه SPI (اعداد به دست آمده برای هر ایستگاه) به سطح تعمیم داده شد و همین­طور با تعیین دوره­های خشک ایستگاه­ها در مقیاس­های زمانی، نقشه های هم­شدت و نقشه­های هم­ارزش بزرگی تهیه شد. نتایج حاصل از این تحقیق مشخص می­کند که قسمت­هایی از جنوب غربی و غرب استان در محدوده شهرستان­های بافت، رابر و سیرجان از نظر احتمال وقوع خشکسالی از حساسیت بیشتری برخورار هستند و هرچه مقیاس زمانی بالاتر می­رود قدر مطلق مجموع دوره­های خشک بیشتر می­شود.

نویسندگان

پیمان معدنچی

حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

کاکا شاهدی

گروه مرتع و آبخیزداری ،دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ،ساری، ایران

محمود حبیب نژاد

گروه آبخیزداری، دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

کریم سلیمانی

استاد دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی ساری