بازشناسی تطبیقی مفهوم قول و نطق موجودات از منظر مفسران با تکیه بر تفاسیر التبیان، مجمع البیان و المیزان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 405

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RJQK-10-37_003

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1399

چکیده مقاله:

آنچه از قرآن و روایات اهل بیت(ع) به دست می آید این است که هر موجودى در عالم خود سهمى از عقل و درک و شعور دارد و با زبان خود تسبیح خدا مى گوید، بر همین اساس حیات اختصاص به موجودات حیوانی و نباتی نداشته و نطق و سخن گفتن هم مختص به این زبان گوشتی نیست. بنابراین استماع و شنیدن نیز نمی تواند به همین گوش عادی وظاهری اختصاص داشته باشد. هرچند در انسان مراد از قول عبارت است از استخدام صوت یا اشاره به ضمیمه قرارداد قبلى، که فطرت انسانى ما، و اینکه حیوانى اجتماعى هستیم آن را ایجاب مى کند، اما آیا قول با همین معنا در تکوینیات نیز به کار رفته است مفسران و اندیشمندان دینی، هر یک از منظرگاه خود، به اجمال پاسخ هایی مطرح نموده اند لیکن جمع بندی روشن و صریحی ارائه نشده است که در این پژوهش به بررسی آنها خواهیم پرداخت. جستار پیش رو که به روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته است، با محوریت نقد و تطبیق نظرات سه تفسیر ارزشمند: التبیان فی تفسیر القرآن ، نگاشته شیخ طوسی، محمد بن حسن ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن نگاشته طبرسی، فضل بن حسن و المیزان فی تفسیر القرآن نگاشته طباطبایی، سید محمد حسین به بررسی مفهوم قول و نطق موجودات، پرداخته است؛ مهم ترین نتیجه حاصل از کنکاش نگارندگان این مقاله، آن بوده است که هر یک از موجودات به تناسب خلقت خویش، خداوند متعال را به زبان قال تسبیح و تحمید می کنند هر چند که دیگر موجودات از شنیدن آن عاجز باشند.

نویسندگان

رحمان عشریه

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

حسین عباسی

دانش آموخته سطح ۴ حوزه علمیه، قم، ایران

مجتبی قاسمی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع و مآخذ ...
  • قرآن کریم. ...
  • ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد. (بی تا). النهایه فی ...
  • ابن عربی، محیی الدین. (بی تا). الفتوحات المکیه. 4 ج. ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل. (1419ق.). تفسیر القرآن العظیم. تحقیق محمدحسین ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم. (1405ق.). لسان العرب. قم: نشر ادب ...
  • اخوان الصفا. (1412ق.). رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء. چ1. ...
  • امین، سیده نصرت. (1361). مخزن العرفان در تفسیر قرآن. تهران: ...
  • بینا، محسن. (1371). سراج الصعود لمعاریج الشهود. چ1. تهران: افست ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (1383). تسنیم تفسیر قرآن کریم. چ3. قم: ...
  • حویزی عروسی، عبدعلی بن جمعه. (1383). تفسیر نورالثقلین. قم: المطبعه ...
  • خمینی، روح الله. (1383). چهل حدیث. قم: موسسه تنظیم و ...
  • دستغیب، سید عبدالحسین. (بی تا). معارفی از قرآن، تفسیر سوره ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. ...
  • زحیلی، وهبه. (1418ق.). التفسیر المنیر فی العقیده والشریعه والمنهج. چ2. ...
  • زمخشری، جارالله محمود. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. چ3. ...
  • سبحانی، جعفر. (بی تا). احمد موعود انجیل. قم: موسسه امام ...
  • صدرای شیرازی، محمدبن ابراهیم. (1981م.). الحکمه المتعالیهفی الاسفار العقلیه الاربعه. ...
  • . (1366). تفسیر القرآن الکریم (صدرا). تحقیق محمد خواجوی. چ2. ...
  • طباطبائی، سید محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. چ5. قم: ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (1377). تفسیر جوامع الجامع. چ1. تهران: ...
  • . (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چ3. تهران: انتشارات ...
  • طبرسی، احمد بن علی. (1371). الاحتجاج علی اهل اللجاج. ترجمه ...
  • طبری، محمدبن جریر. (1412ق.). جامع البیان فی تفسیر القرآن. چ1. ...
  • طریحی، فخرالدین. (2009م.). مجمع البحرین. چ1. بیروت: موسسه اعلمی للمطبوعات. ...
  • طوسی، محمدبن حسن. (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: ...
  • فارابی، ابونصر. (1380). فصوص الحکم. تحقیق شیخ محمدحسن آل یاسین. ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر. (1406ق.). لوامع البینات شرح اسماء ...
  • . (1420ق.). مفاتیح الغیب. چ3. بیروت: دار احیاء التراث العربی. ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. (1410ق.). العین. تحقیق مهدی مخزومی و ...
  • فیومی، احمد بن محمد. (بی تا). المصباح المنیر فی غریب ...
  • قرشی، سید علی اکبر. (1371). قاموس قرآن. چ6. تهران: دار ...
  • قرطبی، محمدبن احمد. (1364). الجامع لاحکام القرآن. چ1. تهران: ناصرخسرو. ...
  • قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا. (1368). تفسیر کنز الدقائق و ...
  • مجلسی، محمدباقر. (1403ق.). بحارالانوار. چ2. بیروت: دار احیاء التراث العربی. ...
  • محمدی ری شهری، محمد. (بی تا). میزان الحکمه. قم: چاپ ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی. (1383). خداشناسی، کیهان شناسی، انسان شناسی. چ4. ...
  • مطهری، مرتضی. (بی تا). مجموعه آثار.قم: صدرا. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1374). تفسیر نمونه. چ1. تهران: ...
  • . (1383). تفسیر سوره حمد. چ8. قم: موسسه تنظیم و ...
  • مولوی، جلال الدین. (1375). مثنویمعنوی. د1. تهران: انتشارات پژوهش. ...
  • نمایش کامل مراجع