کاربرد تکنیک چیدمان فضا برای مقایسه تطبیقی میان ساختار فضایی بافت های تاریخی و توسعه های جدید شهری (نمونه پژوهش: بافت تاریخی و شهرک فرهنگیان گرگان)
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 477
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISAU-9-16_001
تاریخ نمایه سازی: 13 خرداد 1399
چکیده مقاله:
ساختار فضایی شهرها نتیجه فرآیندهای مختلفی از ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی است. با تغییرات این فرآیندها شکل های جدیدی از ساختار فضایی پدید می آید. بدین سان مقایسه ساختار فضایی دوره های مختلف می تواند بیانگر ابعاد اجتماعی، اقتصادی و شیوه های سکونتی دوره های مختلف را نشان دهد. تکنیک چیدمان فضا یکی از الگوهای قدرتمند نحو فضا است که می تواند الگوی فضایی را بر اساس بسترهای اجتماعی، اقتصادی تفسیر کند. بدین ترتیب در این پژوهش برای مقایسه تطبیقی میان ساختار فضایی بخشی از بافت تاریخی گرگان با بخش هایی از توسعه های نسبتا جدید شهری گرگان استفاده شده است. هدف پژوهش شناسائی تمایز ساختار فضایی دو محدوده مذکور به لحاظ مولفه های تکنیک چیدمان فضا و تفسیر تمایزات آن در بستری است که منجر به تغییر الگوهای فضایی محدوده شده است. در این میان می توان الگوهای مطلوبی در هر دو ساختار فضایی شناسائی کرد که توسعه آن ها منجر به افزایش کیفیت محیطی می شود. بدین سان سوال اصلی پژوهش اینگونه شکل گرفته است: چه تفاوت هایی میان بافت تاریخی و شهرک فرهنگیان شهر گرگان به لحاظ شاخص های چیدمان فضا وجود دارد برای پاسخ به این سوال، این پژوهش از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی برای توصیف و تفسیر مقایسه ها بهره می برد که مبتنی بر تکنیک چیدمان فضا تدبیر شده است. بر این اساس داده ها به شکل نقشه محوری در محیط نرم افزار Depthmap تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در بافت شهرک فرهنگیان شاخص های کنترل، همپیوندی و اتصال بطور میانگین از بافت تاریخی بیشتر و در شاخص عمق کمتر از بافت تاریخی بوده است. نتایج حاصل از تفسیر یافته های تحقیق بیانگر آن است که ارزش های طراحی حاصل از بستر اجتماعی زندگی سنتی در بافت تاریخی که فضای سکونتی با محرمیت بیشتر، جدایی گزینی، اختلاط کاربری کمتر، شبکه معابر سلسله مراتبی را شکل داده است، که در آن شیوه در مجموع به امنیت و آرامش بیشتری منجر می شده است؛ در بافت شهرک فرهنگیان به عنوان یک محدوده شهری جدید برنامه ریزی شده به ارزش های طراحی چون دسترسی، نفوذپذیری، و پیوستگی فضایی بالاتر و تسلط خیابان بر فضای زندگی تغییر پیدا کرده است. بر این حسب امروزه مردم به سکونت در فضاهایی با عمق کمتر و با دسترسی های بیشتر تمایل پیدا کرده اند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدعلی طبرسا
استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
رضا پاسیان خمری
پژوهشگر دوره دکتری شهرسازی اسلامی جهاد دانشگاهی، مدرس گروه شهرسازی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
سید محسن حسینی فوجردی
کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه غیرانتفاعی هنر و معماری استرآباد، گرگان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :