بررسی روند تغییرات ارتفاع ژئوپتانسیلی اتمسفر و دمای شهر تهران در شرایط تغییر اقلیم

تبادل ماده و انرژی بین سطح زمین و جو یکی از ویژگی های حیاتی آب وهوای زمین است، به همین منظور مطالعه ی رویدادهای جوی وارتباط آن با عناصر اقلیمی سطح زمین به ویژه دما ضروری است، هدف از این مقاله شناسایی و بررسی روند دما در سطح زمین و ارتباط آن با روند تغییرات ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 500 هکتوپاسکال در ماه های ژانویه به عنوان نماینده دوره ی سرد سال و جولای به عنوان نماینده دوره گرم سال در شهر تهران است. در این مطالعه از داده های میانگین دمای شهر تهران در طول بازه زمانی 1949تا 2019 که از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردید و داده های جوی مربوط به میانگین ماهانه داده های بازکاوی شده ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 500 هکتوپاسکال برای همان دوره آماری از سایت NSEP/NCAR استخراج شده است، استفاده گردید. به منظور انجام بررسی سری های زمانی از نرم افزار های GIS,SPSS,Excel استفاده شده است. پس از استاندارد سازی داده ها، بررسی سری های زمانی نشان می دهند که در هر دونیمه ی گرم و سرد سال، طی هفتاد سال اخیر ارتفاع ژئوپتانسیلی شهر تهران افزایش یافته اما در نیمه ی گرم سال سطح 500 هکتوپاسکال بیشتر بر روی دمای سطح زمین تاثیرگذار بوده است و دارای همبستگی مثبت و معنادار است. همچنین بررسی روندها نشان می دهد که در هر دو دوره سرد و گرم سال، در طول دوره 70ساله ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 500 شهر تهران افزایش یافته است و به نظر میرسد که از نتایج رخداد تغییر اقلیم در ایران میباشد.